الهام دهقانی - کارشناس ارشد زراعت
جهانبخش دولتشاه - کارشناس ارشد زراعت، جهاد کشاورزی استان لرستان
پیام پزشک پور - عضو هیئت علمی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران

به منظور مطالعه اثر کود زیستی ریزوبیوم و مقادیر مختلف بیوسوپر جاذب بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد دانه گیاه ماش در شرایط اقلیمی خرم آباد آزمایشی در بهار سال 1392 به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود ریزوبیوم در دو سطح (عدم تلقیح و تلقیح ) و مقادیر مختلف بیوسوپر جاذب درچهار سطح ( شاهد، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار بیوسوپر جاذب ) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه خرم آباد به اجرا درآمد. مقایسه میانگین ها توسط آزمون چند دامنه ای دانکن در سطح احتمال پنج در صد انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، اثرات ساده فاکتور کود ریزوبیوم بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه اولیه، تعداد شاخه ثانویه تعداد گره در ساقه اصلی، طول غلاف و عملکرد دانه معنی دار نگردید. ولی بیشترین عملکرد دانه ( 1939 کیلوگرم در هکتار ) در تیمار تلقیح با ریزوبیوم بدست آمد. در تیمارهای مقادیر مختلف بیوسوپر جاذب بیشترین عملکرد دانه ( 2545 کیلوگرم در هکتار ) در سطح چهارم ( 300 کیلوگرم در هکتار بیوسوپر جاذب ) بدست آمد. همچنین حداکثر ارتفاع بوته ( 95/2 سانتی متر) از تیمار تلقیح رایزوبیومی بدست آمد.

ماش، ریزوبیوم، بیوسوپر جاذب، خصوصیات ریخت شناسی و عملکرد دانه