ابوالفضل زارعی - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد
خدیجه بوذرجمهری - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد

در چند دهه اخیر با آشکار شدن ناتوانی دانش تکنوکرات از حل مسائل و مشکلات جوامع، توجه به دانش بومی و تلفیق آن با دانش رسمی در کانون مباحث توسعه قرار گرفته است. یکی از کارکردهای اصلی دانش بومی، به کارگیری و مشارکت اجتماعی و به تبع آن در توسعه پایدار جامعه است. همچنان که گفته می شود، عوامل اصلی موفقیت هر نوع توسعه ای مشارکت اجتماعی افراد ان جوامع می باشد. در این راستا هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین کاربست دانش بومی در مشارکت اجتماعی مردم شهر درود شهرستان نیشابور است. روش تحقیق کیفی بوده و از تئوری بنیانی برای رسیدن به مقصود استفاده شده است. در این زمینه به کمک تکنیک گلوله برفی تا رسیدن به اشباع تئوریک 36 نفر بوده مصاحبه عمیق صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که باورها، ارزش ها و هنجارها، روش ها و ابزارها و آگاهی های محلی مردم منجر به شکل گیری دانش بومی اجتماعی آنها می شود و این دانش با ایجاد حس اعتماد، روابط دوستانه و محبت آمیز، ارتباطات و تعاملات گروهی بر اساس ارزش های مشترک و... بین مردم محل انسجام اجتماعی را تقویت می کند و حاصل این روند افزایش حس یکپارچگی، قدرت نفوذ نخبگان محلی، همدلی و ... بین مردم می شود و نتیجه آن بالا رفتن مشارکت مردمی در فعالیت های گروهی را به دنبال خواهد داشت و نهایتاً منجر به توسعه مشارکتی که مبنای برای توسعه پایدار است می شود. پس بدین ترتیب یک چرخه بین دانش بومی و مشارکت با واسطه انسجام اجتماعی بوجود می آید که پیوسته همدیگر را تحت تأثیر قرار می دهد.

دانش بومی،انسجام اجتماعی،حس یکپارچگی،مشارکت،توسعه مشارکتی