سیدرحیم معین السادات - گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
کاوه آهنگری - گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
دانیال بهنیا - گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

هدف از این پژوهش، توسعه مدلی هوشمند، برای تخمین سرعت موج برشی در سنگآهک است. سرعت موج برشی، از مهم ترین پارامترهای دینامیکی سنگ است. با توجه بهپیچیدگی ساختار سنگ، تعیین مستقیم این پارامتر مستلزم زمان، هزینه و دقت است. از طرفیبرای تعیین غیرمستقیم آن، روابط دقیقی در دسترس نیست و بیش تر روابط، تجربی هستند. دراین تحقیق سعی می شود با استفاده از مجموعه داده های چندین سد در ایران، به کمک روشانفیس (سیستم استنتاج عصبی-فازی تطبیقی) و جپ (GEP) مدل و رابطه ای برای پیش بینیسرعت موج برشی در سنگ آهک تهیه شود. در مجموع، از 170 دسته داده برای مدلسازیاستفاده شد. 136 دسته داده برای ساخت مدل هوشمند و 34 داده دیگر برای ارزیابی عمل کردآن به کار گرفته شد. پارامترهایی مانند سرعت موج فشاری، چگالی و تخلخل به عنوانپارامترهای ورودی در نظر گرفته شدند. در پیش بینی های صورت گرفته به این منظور، میزان (2) Rو RMSE برای مدل انفیس به ترتیب 0/958 و 113/620 است. این مقادیر برای رابطه جپ 0/928 و 110/006است. با توجه به دقت این نتایج، می توان آنها را برای پیش بینی سرعت موج برشی در مقاصد آینده پیشنهاد کرد.

سرعت موج برشی، سدهای ایران، سنگ آهک، انفیس، جپ