حمید سلمانی ندوشن - دانشجوی کارشناسی ارشد ارگونومی، کمیته تحقیقات دانشجویی،دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
شقایق کوهی بوشهری - دانشجوی کارشناسی ارشد ارگونومی، کمیته تحقیقات دانشجویی،دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
علیرضا چوبینه - استاد، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
هادی دانشمندی - نویسنده مسئول- دانشجوی دکترا، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

زمینه و هدف: در کارگاه های ساخت اعضای مصنوعی و وسایل کمکی،پوسچر نامطلوب و حرکات تکراری و مداوم ازجمله ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی- عضلانی محسوب می شوند. این مطالعه باهدف ارزیابی ارگونومیک محیط کار در این مراکز انجام گرفت.روش بررسی: در این مطالعه تمام پرسنل شاغل در مراکز ارتوز و پروتز (42 نفر) با روش سرشماری موردبررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات عبارت بود از پرسشنامه ویژگی های دموگرافیک و شغلی، پرسشنامه نوردیک وچک لیست ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومیک (ERF)،تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 36 و آزمون های آماری مربوطه انجام شد. یافته ها: میانگین و انحراف استاندارد سن و سابقه کار افراد موردمطالعه به ترتیب برابربا 37/26 (10/21) و 12/8 (9/39) سال بدست آمد. بیشترین میزان شیوع علائم اختلالات اسکلتی- عضلانی در بین پرسنل، مربوط به نواحی کمر (42/9%)، شانه ها (40/5%) و زانوها (40/5%) بود. در ارزیابی به وسیله چک لیست ERF، میانگین امتیاز در اندام های فوقانی و تحتانی و همچنین میانگین امتیاز کل بیش ازحد مجاز (بیشتر از 7) بدست آمد. نتیجه گیری: در بهبود شرایط کار، اقدامات اصلاحی و کنترل ریسک فاکتورهای اختلالات اسکلتی- عضلانی در افراد موردمطالعه، توجه به ریسک فاکتورهای نواحی کمر، شانه و زانوها به علت شیوع بالا در این نواحی اهمیت دارد.نتایج این مطالعه نشان داد که مشکلات عمده ارگونومیک در کلینیک های درمانی ارتوز و پروتز مربوط به وظایف کفاشی، کار با سمباده، پر کردن قالب گچی و اصلاح قالب گچی می باشد و انجام مداخلات ارگونومیک جهت کاهش و یا حذف پوسچرهای نامطلوب ضروری به نظر می رسد.

اختلالات اسکلتی- عضلانی، پرسشنامه نوردیک، چک لیست ERF، مراکز ساخت اعضا مصنوعی و وسایل کمکی