الهام مهرآذر - کارشناس ارشد رشته اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی ایزدی دربندی - دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایران -نویسنده مسئول مکاتبات
محسن محمدی - استادیار موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، ایران
گودرز نجفیان - دانشیار موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج، ایران

ارزش نانوایی در گند مهای هگزاپلویید، صفت بسیار پیچیده ای در برنامه اصلاحی گندم است. زیرواحدهای گلوتنین باوزن مولکولی بالا نقش مؤثری در استحکام گلوتن و کشش پذیری خمیر دارند. مکان ژنی Glu-1 رمزکننده این زیرواحدهاست که بر بازوی بلند کروموزوم های گروه یک قراردارند. در این تحقیق از نشانگرهای DNA مبتنی بر PCR دربه گزینی کیفی ارقام گندم استفاده شد. دو زوج آلل Glu-D1 یعنی 1Dx5-1Dy10 و 1Dx2-1Dy12 به ترتیب همبستگی شدیدی با قوت و ضعف ارزش نانوایی دارند و زیرواحد 1Bx7 در مکان ژنی Glu-B1 که معمولاً با یکی از آلل های 1By8 یا 1By9 پیوسته است با افزایش الاستیسیته خمیر، دارای ارزش نانوایی متوسط تا خوب است. نشانگرهای اختصاصی DNA به طول 450، 576، 612، 2373، 527، 669 جفت بازی به ترتیب برای آلل های پروتئینی 1Bx7, 1By8, 1Dy12, 1Dy10, 1Dx5 و 1Dy9 تأیید شدند. در این تحقیق پتانسیل استفاده از نشانگرهای DNA جهت غربال ژنوتیپ های گندم از نظر ارزش نانوایی در مرحله گیاهچ های معرفی شد.

کیفیت نانوایی، گلوتنین، گندم، نشانگرهای مولکولی، واکنش زنجیره ای پلیمراز