داود مردان زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
بهمن زاهدی - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
رضا درویش زاده - دانشیار، گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی توده های بومی کدوی شمال ر ایران از نظر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی، 18 توده کدو متعلقبه گروه های آجیلی، تنبل و زینتی در قالب طرح بلو های کامل تصادفی در 3 تکرار، در مرکز تحقیقات کشاورزی ارومیه در سال1392 ارزیابی شدند. ویژگی های مورفولوژیکی مربوط به میوه، بذر، برگ، و گل و ویژگی های فیزیولوژیکی از قبیل فتوسنتز، TSS واسیدیته ژنوتیپ ها بررسی شد. بالاترین ضریب تنوع ژنتیکی برای عملکرد میوه و طول بوته مشاهده شد. بیشتر ویژگی های بررسی شدهتوارث پذیری متوسط و بالا داشتند. برای ویژگی هایی از قبیل وزن میوه، عملکرد میوه و بذر و طول میوه به ترتیب بیشترین بازده ژنتیکیمورد انتظار و برای صفاتی از قبیل شاخه دهی اولیه، طول برگ، نسبت طول به عرض برگ، قطر میله پرچم و قطر و طول بساک کمترینبازده ژنتیکی مورد انتظار مشاهده شد. براساس نتایج تجزیه به مؤلفه های اصلی، 7 مؤلفه اصلی در مجموع 86/95 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. در مؤلفه اول، اهمیت و سهم صفات وزن میوه، عر میوه، طول میان گره، شاخه دهی اولیه، عملکرد میوه، وزن بذر وصد دانه، TSS، اسیدیته، طول میوه و دم میوه، طول دم گل، طول کاسبرگ نر و ماده، ضخامت پوست، نسبت وزن میوه به دانه و فتوسنتز خالص بیشتر بود. نتایج تجزیه کلاستر نشان داد که بیشترین فاصله ژنتیکی در کدوی آجیلی بین توده کنار براژ و ساعت لو، در کدو تنبلمیان توده زایه کندی و خوی به دست آمد.

تنوع ژنتیکی، کدو، کلاستر، وراثت پذیری