انتخاب روش مناسب مشارکت خصوصی- دولتی به منظور تأمین مالی پروژه های آزادراه ایران با رویکرد AHP

سرمایه های بخش خصوصی در ساخت زیرساخت های حمل ونقل که یکی از مهم ترین آنها پروژه های آزادراهی است، در ده ههای اخیربه شدت در کشورهای درحال توسعه مورداستفاده قرارگرفته است. اما در موارد متعددی به دلیل عدم انجام بررسی ها و مطالعات لازم،معیارها به درستی شناسایی نشده و در نتیجه شیوه درست مشارکت در پروژه های بزرگ حمل ونقل انتخاب نشده و از این بابت پروژه بامشکلات عدیده ای روبرو گردیده و در مواردی منجربه شکست پروژه شده است. طبیعتاً شناسایی درست معیارها در شرایط کشوری مانند ایران و بر آن اساس انتخاب روش مشارکت با استفاده از یک روش مناسب، تأثیر بسیاری در موفقیت ساخت پروژه های آزادراهی خواهد داشت. هدف این مقاله انتخاب سیستماتیک روش مناسب نوع قرارداد مشارکت خصوصی - دولتی در تأمین مالی پروژه های آزادراهیایران با بهره گیری از علوم تصمی مگیری و آرای خبرگان است. به همین جهت مهم ترین معیارهای موثر درانتخاب روش تأمین مالی از طریق مشارکت در پروژه های آزادراه ایران از دیدگاه خبرگان، از طریق پرسشنامه ومصاحبه شناسایی گردید. سپس از متدولوژی AHP و نرم افزار Expert Choice برای اولویت بندی و انتخاب روش بهینه تأمین مالی از طریق مشارکت بخش خصوصی - دولتی درپروژه هایآزادراه استفاده شد. دراین مقاله ابتدا به بررسی و توضیح گزین ههای مشارکت قابل استفاده در تأمین مالی ساخت پروژه های آزادراهی پرداخته شد. سپس 15 معیار مؤثر برانتخاب روش های تامی نمالی در پروژه های آزادراه با استفاده از پرسشنامه از دیدگاه جامعه آماری متخضصین شامل کارفرمایان، مشاوران، پیمانکاران و افراد آکادمیک تعیین ورتبه بندی شدو بعد از آن تأثیر هر یک از معیارهای تعیین شدهبر روش های تامی نمالی از طریق مشارکت را با استفاده از روش تصمیم گیری AHP سنجیده شد ودرنهایت نتیجه گیری شد که روشتامی نمالی مناسب جهت پروژه های آزادراه ایران به ترتیب اولویت قراردادهای ساخت، عملیات و انتقال ) BOT (، قراردادهای امتیازی DBFO( (، قراردادهای واگذاری) BOO ( و قراردادهای برون سپاری سنتی است.

Keywords:

پروژه های آزادراه , مشارکت , روش AHP , بخش خصوصی