محمدرضا احمد خانی - استادیار،زبان شناسی،دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
آرزو نجفیان - استادیار زبان شناسی،دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
محمد رضا کمری - کارشناس ارشد زبان شناسی،آموزش و پرورش شیروان، چرداول ،ایلام، ایران

یکی از موضوعات بحث برانگیزی که توجه بسیاری از محققان و کارشناسان را در دهه های اخیر به خود جلب کرده است، بحث دوزبانگی است هدفاز انجام این تحقیق بررسی میزان استفاده مردم از دو زبان فارسی و کردی در موقعیت های رسمی و غیر رسمی در شهرستان شیروان چرداول است و اینکه آیا می توان آن را مصداق دو زبانگی کامل یا ناقص به شمار آورد: بدین معنی که آیا میزان استفاده از زبان های کردی و فارسی در میان زنان و مردان با تحصیلات متفاوت ،از بی سواد تا دکتری و نیز دامنه سنی کودکان زیر 11 سال تا افراد بالای 51 سال، در موقعیت های رسمی و غیر رسمی تفاو ت دارد؟ و اگر پاسخ مثبت است میزان استفاده از زبان های فارسی و کردی در گروه های مختلف چگونه است؟ برای این منظور 394 آزمودنی ازمناطق مختلف این شهرستان به صورت تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی ها براساس گروه سنی(کودک:زیر 11 سال،نوجوان، 12-16 جوان:17-29 میانسال30-50 و مسن:بالای 51 سال) سطح تحصیلات (بی سواد،ابتدایی،راهنمایی، دبیرستان،دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس ،فوق لیسانس و دکترا) و جنسیت (زن ومرد) انتخاب شدند دراین تحقیق از پرسشنامه الگوی پژوهشی پاراشر(1980) استفادهش ده است از آزمودنی ها خواسته شد که دو گونه زبان فارسی و کردی را براساس یک میزان چهار گزینه ای «همیشه» «اغلب» «بعضی وقتها» و «هیچ وقت» مشخص کنند. پرسشنامه حاوی 26 سوال بود که براساس درجه رسمیت حوزه ها (خانواده،دوستی، همسایگی،داد و سند، اموزشی و اداری) به ترتیب از غیر رسمی به رسمی مرتب شدند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها،اطلاعات توسط کامپیوتر پردازش شد. روش های آماری خی دو،کندال ،ازمون تی جفت و واکاوی واریانس یک سویه،برای تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق به کار گرفته شد. یافته هانشان می دهد که اختلاف در استفاده از دو زبان فارسی و کردی به وسیله گروه های مختلف سنی، تحصیلی و جنسی از نظر آمار ی معنادار است.

دو زبانگی،زبان فارسی، زبان کردی، شیروان چرداول ،سن،جنسیت