وحید صادقی - استادیار زبان انگلیسی،دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ،ایران

این مقاله به بررسی آوایی کاهش واکهای در زبان فارسی می پردازد. کاهش دیرش و کیفیت واکههای زبان فارسی در موضع فاقد تکیه با بررسی الگوی تغییرات دیرش و فرکانس سازههای FT و F2 در بافتهای همخوانی مختلف مورد برسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دیرش واکههای تکیه بر به طور منظم و مستقل از نوع واکه و بافت همخوانی نسبت به واکههای بدون تکیه بیشتر است. اما تغییرات فرکانس سازهها تا حد زیادی وابسته به نوع واکه است. بیشتر واکهها تغییرات فرکانسی کمی دارند وجهت گیری تغییرات آنها به سمت مرکز فضای واکهای صورت نمی گیرد. اما واکهٔ /a/ تغییرات بیشتری داشته و جهت تغییرات آن نیز به سمت مرکز است. این نتایج هیچ یک از دو فرضیهٔ تولیدی «مرکزی شدگی» و «کاهش بافتی» را در ارتباط با کاهش کیفیت واکه در زبان فارسی تأیید نمی کند و بالعکس، نظریه «پراکندگی شنیداری درک کفتار» را تأیید می کند. بر اساس این نظریه، توزیع یا بازتوزیع عناصر واجی در فضای آوایی یک زبان به گونهای صورت می گیرد که تقابل شنیداری آنهابا یکدیگر به حداکثر میزان ممکن برسد

کاهش واکه ای، فضای واکهای، مرکزی شدگی، کاهش بافتی، تقابل شنیداری