سارا برامکی - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه خوارزمی ،تهران، ایران

تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آثار تاریخی از یکدیگر شرایط ویژهای را برای مکالمهٔ آنها در بستر تاریخ فراهم کرده است و همواره در رابطه ای ترامتنی با یکدیگر قرار گرفته اند، تا جایی که حتی عنوانهای این آثار نیز از این تأثیر و تأثر بیبهره نمانده است. عنوان های متون تاریخی نقش مهم و تأثیرگذاری در آفرینش عناوین آثار تاریخی پس از خود دارند؛ از این رو میتوان گفت این عناوین نیز در طول حیات خود، همواره در یک رابطهٔ ترامتنی ویژه قرار گرفتهاند. این تحقیق با بررسی عنوانهای آثار نثر تاریخی از آغاز دورهٔ اسلامی تا پایان دورهٔ افشاریه، براساس نظری ترا متنیت ژنت، سعی در اثبات رابطهٔ تر امتنی عناوین آثار نثر تاریخی در طول حیاتشان دارد. در نظریهٔ ترامتنیت ژنت، «عنوان»، پیرامتنی است که در جایگاه آستانهٔ ورود به متن قرار می گیرد؛ یعنی در نقطه ای که نه کاملاً مستقل از متن اثر است و نه کاملاً وابستهٔ به آن و همین جایگاه آستانهای است که آن را از دیگر بخشهای یک اثر متمایز می کند. مقالهٔ حاضر در پایان به این نتیجه دست مییابد که عنوان های نثر تاریخی در محدودهٔ مورد مطالعه، رابطهٔ تر امتنی خود را در گونه های بینامتنی، سر متنی و بیش متنی برقرار کردهاند. همچنین ارتباط بینامتنی عناوین کتابهای نثر تاریخی با متون آنها و تأثیرپذیری عنوان ها از شیوهٔ نگارش کتابهای نثر تاریخی، از دیگر دستاوردهای این مقاله است.

متون نتر تاریخی، عنوان، ترامتنیت، بینا متنیت، ژنت