عناصر تاثیرگذار مسئولیت اجتماعی بر زنجیره تامین در صنعت نفت ایران

در 50 سال اخیر شکل اثرات زیست محیطی سبک زندگی انسان ها از مرز ظرفیت های زیستی زمین تجاوز کرده است. طبق شاخص ارزیابی هزاره اکو سیستم که توسط سازمان ملل در سال 2005 ارائه شده ، 60% اکو سیستم فرسوده شده است و 15 نوع از 24 نوع اکو سیستم مورد ارزیابی تخریب شده است، آب ها به اندازه 2 برابر نسبت به 40 سال قبل عقب نشینی کرده اند. این آمار نشان دهنده وضعیت بسیار وخیم ردپای انسان بر کره زمین می باشد.امروزه با افزایش قدرت شرکت ها و میزان تاثیر گذاری فعالیت ها آن ها بر محیط اطرافشان اعم از محیط نزدیک شامل ذینفعان مستقیم تا جامعه محلی، جامعه و محیط زیست، مسئولیت و پاسخگویی آن ها نیز افزایش یافته است. بنابراینفعالیت آن ها باید به گونه ای باشد که اثرات مثبت حاصل از فعالیت خود را به حداکثر برساند و اثرات منفی حاصل از فعالیت خود را به حداقل برساند و بعنوان تاثیر گذارترین عضو جامعه نگران نیازها و خواسته های درازمدت جامعه باشند و در جهت رفع معضلات آن بکوشند . بدین ترتیب مسئولیت اجتماعی بر مبنایی داوطلبانه تدابیر و رفتارهای تجاری در حوزه های مختلف را در بر می گیرد . در واقع، توسعه و اجرای این تدابیر و راهبرد ها در این حوزه ها ابعاد کلیدی آنچه که امروزه به آن مسئولیت اجتماعی شرکت ها می گوییم را تشکیل داده است. در بین صنایع، صنعت نفت دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی می باشد که آن را از دیگر صنایع متمایز ساخته است. اهمیت استراتژیک محصولات تولیدی، قیمت های متلاطم جهانی و تاثیرات زیست محیطی این صنعت، موجب گشته تا زنجیره تامین اهمیت ویژه ای داشته باشد. از طرفی صنعت نفت به علت نوع فعالیت خود در بین صنایع دیگر و نوع تاثیرگذاری بر محیط خود، بیشتر مورد توجه اندیشمندان حوزه مسئولیت اجتماعی می باشد. حوزه گستره فعالیت های این صنعت موجب گشته تا از زنجیره تامین بسیار طولانی برخوردار باشد. زنجیره تامین این صنعت دارای سه بخش اساسی بالادست )شامل فعالیت های اکتشاف و استخراج(، میان دست )فرآوری، انبارش بازاریابی و حمل و نقل محصولات خام( و پایین دست )پالایشگاه ها، مجتمع های پتروشیمی، توزیع کنندگان محصولات تولیدی، مراکز خرده فروشی و شرکت های توزیع( می باشد، که این گستردگی نیز بر میزان پیچیدگی مساله می افزاید. در این مقاله سعی شده با مرور بر عناصر تاثیر گذار مسئولیت اجتماعی به عنوان عوامل بازدارنده، تسهیل کننده و محرک بر مدیریت زنجیره تامین از سه منظر داخل سازمان، داخل زنجیره تامین و فراتر از سازمان بپردازد، همچنین به مهمترین محرک های پایداری در زنجیره تامین صنعت نفت ایران پرداخته است.

Keywords:

مسئولیت اجتماعی , زنجیره تامین , پایداری