جواد زهانی - کارشناس ارشد روانشناسی بالینی
علی اکبر صارمی - گروه روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام، تربت جام، ایران

اختلال نارسایی توجه /فزون کنشی ADHD ، یکی از شایعترین اختلالهای عصب روانپزشکی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی عصب رواندرمانی بر بهبود علائم و نشانههای بالینی ADHD بزرگسالی بود. در این پژوهش از طرح تجربی تک آزمودنی استفاده شد. 6 نفر بزرگسال مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزونکنشی بر اساس مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلال محور یک DSM-IV انتخاب شدند. از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد و آزمودنیها پس از احراز شرایط، وارد فرایند درمان شدند. عصب رواندرمانی شامل 15 جلسهی 60 دقیقه ای بود که دو بار در هفته انجام شد. هر جلسه از دو بخش آموزش نوروفیدبک و آموزش شناختیCT ( تشکیل شده بود. همه آزمودنیها قبل و بعد از مداخله درمانی و در جلسه هشتم با مقیاس درجهبندی نارسایی توجه بزرگسالان کانرز CAARS آزمون عملکرد پیوسته CPT مورد آزمون قرار گرفتند. آزمودنیها در ابتدای درمان مقیاس درجهبندی وندر یوتا WURS ، پرسشنامه های افسردگی بک BDI-II و اضطراب بک BAI را تکمیل کردند. برای تجزیهوتحلیل دادهها از شاخصهای تغییرات روند، شیب، اندازه اثر و شاخص کوهن و تفسیر فراز و فرود نمودارها استفاده شد. نتایج بیانگر بهبودی معنیدار در آزمون عملکرد پیوسته )خطای حذف و خطای ارتکاب( و خرده مقیاسهای آزمون کانرز )کمتوجهی/ مشکل حافظه، بیقراری/ فزون کنشی ، بیثباتی هیجانی/ تکانهای بودن ، مشکلات با تصور کلی از خود و شاخص نارسایی توجه/فزونکنشی( بود. یافته های این پژوهش حاکی از کارایی عصب رواندرمانی بهعنوان یک شیوه درمانی نوین بر کاهش نشانههای بالینی و بهبود کنشهای شناختی بزرگسالان مبتلا به اختلال نارسایی توجه فزون کنشی ADHD بود که میتواند در کنار سایر درمانها مورد توجه قرار گیرد.

نوروفیدبک، آموزش شناختی، عصب روان درمانی، اختلال نارسایی توجه - فزونکنشی بزرگسالان