سید سعید مظلومی - استاد،گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی،دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی،یزد،ایران
احسان موحد - دانشجوی دکتری آموزش بهداشت و ارتقائ سلامت،دانشکده بهداشت ،دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی،یزد،ایران
رابعه آق اتابکی - دانشجوی دکتری آموزش بهداشت و ارتقائ سلامت،دانشکده بهداشت ،دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی،یزد،ایران
سمیه علیزاده - دانشجوی دکتری آموزش بهداشت و ارتقائ سلامت،دانشکده بهداشت ،دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی،یزد،ایران

زمینه و هدف: جمع اوری،دفع و دفن مواد زاید به طریق علمی و اقتصادی از عمده ترین مشکلات بهداشتی و زیست محیطی بشر می باشد. شاخص وضعیت موجود و چگونگی برخورد افراد جامعه و خانواده ها و مدیران مراکز تولیدی و صنعتی گامی اساسی در جهت اعمال شیوه های درست جمع آوری، دفع و دفن مواد زائد می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی سازه های مدل اعتقاد بهداشتی در مورد رفتارهای مردم در خصوص جمع آوری زباله در شهر کرمان صورت پذیرفته است. روش بررسی: این مطالعه توصیفی - تحلیلی از نوع مقطعی می باشد. جامعه پژوهش در این مطالعه شامل 400 نفر از افراد بالای 13 سال ساکن در شهر کرمان در سال 1394 بودند که با روش نمونه گیری طبقه ای مساوی انتخاب شدن. روش جمع آوری اطلاعات در مطالعه حاضر پرسش نامه محقق ساخته براساس مدل اعتقاد بهداشتی بود. که روایی و پایایی ان مورد تأیید قرار گرفت. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و ضریب هم بستگی اسپبرمن و آزمون کروسکال والیس به همراه آزمون تعقیبی مربوطه و با به کارگیری نرم افزار SPSS16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین سنی افراد مورد بررسی 1/06±28/12 سال برآورد شد. بین سن و آگاهی (rs=0/04 و N=400 و P>0/05) هم بستگی معنی داری مشاهده نشد. ولی بین سن و حساسیت شدت و منافع درک شده (rs=0/30 وN=400 و P<0/01 ) رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. همچنین بین تحصیلات و آگاهی و حساسیت به درک شده افراد ارتباط معنی داری وجود نداشت و برای متغیرهای شدت و منافع و موانع درک شده سطح معنی داری کمتر از 0/05 به دست آمد. دوسوم افراد منزل را به عنوان بهترین مکان انجام رفتار مورد نظر معرفی نموده بودند. نتیجه گیری: منافع، موانع و شدت درد شده قوی ترین پیشگویی کننده رفتار بودند. لذا برنامه ریزی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی با تأکید بر کاهش موانع و افزایش منافع و شدت درد شده به منظور بهبود رفتار توصیه می گردد.

الگوی اعتقاد بهداشتی،جمع اوری زباله،رفتار