سیدوحید تهمورسی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی ،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حمیدرضا عسگری - استادیار گروه آبخیزداری و مدیریت مناطق بیابانی،دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
حسن رضایی - استادیار گروه محیط زیست ،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

جاده ها از عناصر مهم زندگی نوین به شمار می آید و زمینه های رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی را فراهم می سازد. تقاضا برای احداث راه ها در پی افزایش تقاضا برای جابجایی مردم، باعث ایجاد مشکلات زیادی بر محیط زیست و خاک و تولیدات کشاورزی و اکوسیستم ها می شود. مطالعاتی که در دهه های اخیر بر روی اکوسیستم های طبیعی صورت گرفته است داده ها را به عنوان عاملی مؤثر در تشدید عوامل تهدیدکننده محیط زیست و کیفیت خاک و اکوسیستم به دلیل نابودی زیستگاه ها و تقطیع آنها و همچنین ایجاد زمینه آلودگی و شکار بی رویه معرفی نموده است. آلاینده ها از جمله عوامل مختل کنند یک اکوسیستم ها به شمار می رود و در میان (فلزات سنگین) به دلیل اثرات فیزیولوژیکی آنها بر موجودات زنده، در غلظت های کم حائز اهمیت شناخته شده اند. سرب با مقدار معمول 2 تا 300 میلی گرم در کیلوگرم خاک، کم تحرک ترین عنصر سنگین در خاک محسوب می گردد. این عنصر از منابع مختلفی وارد چرخه حیات شده و باعث آلودگی محیط زیست و ایجاد اختلال در زندگی جانداران می شود. فلزات سنگین به طور کلی در مقادیر مختلف در محیط وجود دارند مقدار آنها در خاک تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون سنگ مادر، وجود منابع آلوده کننده، کاربرد کودهای آلی و شیمیایی در کشاورزی و استفاده از پساب های صنعتی و شهری در آبیاری متفاوت می باشد. فلزات سنگین به تعداد و تنوع و فعالیت میکروبی میکروارگانیسم ها و خاک مؤثرند و باعث کاهش فعالیت های بیولوژیکی خاک می شوند. سرب حاصل است و با وسایل نقلیه به عنوان مهم ترین و بیشترین منبع آلوده کننده محیط ذکر گردیده است. از میان منابع مختلف آلودگی سرب در محیط، مهم ترین و بیشترین منبع آلوده کننده اتمسفر، خاک و گیاه و آب، ذرات خروجی از اگزوز وسایل نقلیه بنزین سوز می باشد. بنابراین لازم است تا با توجه به میزان غلظت فلز سرب و در خاک های مجاور جاده ها، گزینه مدیریتی مناسب را انتخاب نمود.

محیط زیست،جاده،الودگی،فلزات سنگین،سرب