حسین طالبی خیاوی - دانشجوی کارشناسی علوم خاک، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محققاردبیلی
رئوف مصطفی زاده - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی (نویسنده مسئول)
محسن ذبیحی - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس

اگرچه آثار سوء ناشی از پدیده فرسایش در کوتاه مدت ممکن است چندان چشمگیر و محسوس نباشد، اما در بلندمدت محسوس خواهد بود. کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش عمر مفید و ظرفیت مخازن سدها، انواع آلودگی های زیستمحیطی از جمله اثراتی است که در بلند مدت اثرات جبران ناپذیری را به دنبال دارد. بههمین منظور برآورد و مهار فرسایش خاک در حوزههای آبخیز امری ضروری بهنظر میرسد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف برآورد میزان فرسایش خاک در حوزه آبخیز سد یامچی در استان اردبیل با مساحتی حدود 474 کیلومتر مربع با استفاده از تکنیک GIS و مدل USLE انجام گرفته است بدین منظور لایه های مربوط به عوامل مورد استفاده در معادله جهانی فرسایش خاک در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه و نهایتاً میزان فرسایش خاک در هریک از کاربریهای اراضی تعیین شد. بر اساس نتایج بیشترین مقدار فرسایش خاک در کاربری اراضی مرتعی ضعیف بهدست آمد. اراضی کشاورزی دیم نیز رتبه دوم را از لحاظ مقدار فرسایش خاک به خود اختصاص داد. ضمناً مقدار فرسایش خاک در حوزه ابخیز سد یامچی 3/937 تن در هکتار بر سال به دست آمد.

تولید رسوب، حفاظت خاک، کاربری اراضی، مدلسازی فرسایش، مدل USLE