وحیده قهرمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه محقق اردبیلی
کاظم هاشمی مجد - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی،دانشکده فناوری کشاورزی و منابع طبیعی، گروه شیمی و حاصل خیزی خاک
معرفت قاسمی - مربی ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل

تعیین شکل های مختلف فسفر خاک و ارتباط آن ها با یکدیگر وخصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک های زراعی اطلاعات مفیدی را برای ارزیابی وضعیت تغذیه ای فسفرو توانایی تامین فسفر توسط خاک ارائه میدهد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر شکل های فسفربرمیزان فسفر قابل استفاده به مرحله اجرا درآمد. در 15 نمونه خاک سطحی از مناطق زراعی استان اردبیل میزان فسفر قابل جذب به روش اولسن،شکل های مختلف فسفراز جمله: دی کلسیم فسفات، اکتاکلسیم فسفات، آپاتیت، فسفات آهن، فسفات آلومینیوم ، فسفات محبوس با روش عصاره گیری پی در پی اندازه گیری شدند. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک ازجملهpH درگل اشباع Ec ،در عصاره گل اشباع، کربن آلی خاک به روش والکی بلک، بافت خاک به روش هیدرومتری اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که شکل های معدنی مختلف فسفر شامل دی کلسیم فسفات، اکتاکلسیم فسفات، اپاتیت، فسفات آهن ،فسفات آلومینیوم، فسفات محبوس با فسفر قابل جذب خاک به روش اولسن رابطه معنی دار و مثبتی را نشان دادند. همچنین با نشان دادن هم بستگی بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با فسفر عصاره گیری شده به روش اولسن که یک شاخصی برای فسفر قابل استفاده گیاه است می توان در توصیه منابع کودی اقدامات لازم را انجام داد.

شکل های مختلف فسفر، خاک های زراعی، اردبیل ، ویژگی های خاک