بابک بابایی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اهر
مجید رئوف - استادیاردانشگاه محقق اردبیلی
بهمن کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد پارس

در پروژههای آبی تخمین دبی جریان برای محاسبات پروفیل سطح آب بسیار حائز اهمیت میباشد به همین دلیل برآورد دقیق ضریب زبری کانالها همواره یکی از مسایل مهم و اساسی در مطالعات هیدرولیک مجاری روباز بوده است که باعث شده مطالعات گسترده ای جهت تعیین آن صورت پذیرد. با این وجود، تا به امروز تعیین دقیق این ضریب میسر نبوده است. طی بهره برداری از کانال های بتنی روباز، در اثر فرسایش پوشش کانال و یا رسوبگذاری، ضریب زبری مانینگ افزایش می یابد، بررسی تاثیر این افزایش در عملکرد کانال اهمیت ویژه ای می یابد، در این تحقیق قطعه شماره یک کانال اصلی خداآفرین، با پوشش بتنی درحالت های مختلف ضریب زبری مانینگ، مورد مطالعه قرار گرفته و تاثیرات افزایش ضریب زبری کانال با استفاده از نرم افزارHEC-RASدر عملکرد این کانال بررسی شده است که در حل مسأله بهینه سازی، ابتدا ضرایب زبری و دبی های فرضی را به نرم افزارHEC-RAS وارد کرده و پس از اجرای مدل، مقادیر تراز سطح آب در هر مقطع مشخص شد. نتایج نشان می دهد که افزایش ضریب زبری منجر به افزایش رقوم سطح آب در مسیرهای مختلف کانال شده است که این امر باعث کاهش دبی در پایین دست کانال می شود و بهره برداری از آب موجود در پایین دست کانال جهت کشاورزی توسط آبگیرهای جانبی دشوار و نا معقول می شود و در صورت عدم تنظیم آبگیرهای جانبی برداشت بیشتر آب در بالادست کانال صورت می گیردکه این مساله نهایتاً منجر به کاهش دبی جریان در پایین دست خواهد شد

سطح آب ، ضریب زبری، دبی، کانال