مهسا اسدی - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
شهرام رضوان بیدختی - استادیار گروه فیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی دامغان
علی اکبر وطن پور ازغندی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی کرج

به منظور بررسی اثر غلظت های مختلف 2,4-D و Kin بر کالوس زایی در گیاه دارویی و صنعتی موسیر آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی دامغان در سال 1393 آغاز شد. گیاه موسیر (Allium hirtifolium ) از خانواده آلیوم و بومی ایران است. این گیاه به دلیل خواص دارویی و خوراکی و صنعتی ارزش تجاری زیادی دارد. این گیاه ارزشمند به علت تخریب مراتع، چرای بیش از حد و هجوم آفات به شدت در حال انقراض است. بنابراین ازدیاد موسیر برای تامین نیاز روز افزون و حفظ بقای آن بسیار حائز اهمیت است . به منظور بررسی امکان تولیدکالوس از برگ حاصل از بذر گیاه موسیر در شرایط درون شیشه ای این مطالعه در قالب دو آزمایش به صورت فاکتوریل ودر قالب طرح کاملا تصادفی و با 3 تکرار انجام شد . در آزمایش اول اثر ,4-D 2 ،4 غلظت 0،0/5،1،2میلیگرم در لیتربه عنوان فاکتور اول و kinetin 2 در 4 غلظت 0 ،1 ،0/5 ، 2میلیگرم در لیتر به عنوان فاکتور دوم مورد بررسی قرار گرفت. درآزمایش دوم اول اثر NAA 2 در 4 غلظت 0،0/5،1،2میلیگرم در لیتر به عنوان فاکتور اول و BAPدر سه غلظت 0،0/5،1،2میلیگرم در لیتر به عنوان فاکتور دوم مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق، باتوجه به نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس مشخص شد که، بهترین تنظیم کننده رشدی که به طور موفقیت آمیزی در القای کالوس وزن کالوس و زمان شروع کالزایی مورد استفاده قرار گرفته است تیمار 1 میلی گرم در لیتر 2,4-D بود که در مقایسه با سایر غلظتهای هورمونی مورد استفاده در این تحقیق موفقتر عمل کرد و از سطوح بالاتری برخوردار بود

بذر، برگ، کالوس زایی موسیر،کشت بافت