جمال الدین مهدی نژاد - دانشیارگروه معماری، دانشکده هنر ومعماری دانشگاه تربیت شهیدرجایی ، لویزان ، تهران ، ایران
اسماعیل ضرغامی - دانشیارگروه معماری ، دانشکده هنرومعماری دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی، لویزان، تهران، ایران
فاطمه شریعتی نیا - کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر ومعماری دانشگاه تربیت دبیرشهید رجایی، تهران، ایران

فضا ومکان ومولفه های تاثیر گذاری محیط همواره مورد توجه طراحان وبرنامه ریزان محیطی بوده است با توسعه جوامع انسانی وبروز خلا معانی در فضاهای ساخته شده کیفیت فضاها ونقش مولفه های ادراکی در شکل دهی به فضاهای مختلف احساس نیاز به این مولفه را روز به روز شدت می بخشد فضاهایی که القا کننده ی احساس آرامش ولذت وبه دنبال آن تعلق وهویت در ذهن مخاطب بوده واحساس حضور وبودن در مکان را در وی زنده می سازد.دراین مقاله فضا ومکان به عنوان یک پایگاه نظری در حوزه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است دستیابی به شناخت فضا واصول وروش هایی برای کیفیت بخشی معنایی وتبدیل آن به مکان وبه تبع آن ایجاد حس مکان وتعلق مکانی از یافته های اساسی است که این نوشتار برآن تاکید دارد همچنین به تاثیر عوامل کالبدی وعوامل شناختی فضا براحساس افراد نسبت به فضا پرداخته خواهد شد در راستای تحقق اهداف مذکور این مقاله از روش پیمایشی وابزار مطالعات کتابخانه ای به بررسی مفاهیم ارتباط انسان وفضا وتبدیل آن به مکان پیوند انسان ومکان از نظرگاه های مختلف ودر نهایت به حس مکان یا رویکردی کالبدی که بیشتر در اختیار طراحان وقابل کنترل است می پردازد .

فضای معماری ، حس مکان ، حس تعلق ، هویتمندی فضایی ، پایداری اجتماعی