واکاوی شیوه تغییر و تصرف مولانا در منابع داستانی مثنوی با تاکید بر سه داستان دفتر دوم

شناختن اندیشه های اخلاقی و تعلیمی بزرگان ادبی جز با مطالعه آثار به جا مانده از آنان امکان پذیر نیست. اندیشه های بزرگان ادبی، گاه در پرتو نثر، نمایان است و گاه در میان نظم؛ گاهی نیز شکل داستانی به خود گرفته است. مولانا عارف بزرگ قرن هفتم (ه.ق ) نیز مضامین بلند عرفانی خویش را به طور عمده در قالب داستان بیان نموده. این پژوهش، کوشیده است با توجه به تعاریف روشن و جامع از عناصر داستانی، قواعد حاکم بر ساختار داستانهای گریختن عیسی (ع) داستان اهل سبأ و خرگوشان را مورد تحلیل قرار دهد. برای تحقق این معنا، ابتدا، معرفی عناصر داستان مطرح گردیده و سپس بر اساس پیرنگ، صحنهپردازی، درون مایه، موضوع، زاویه دید، فاصله هنرمندانه، صحنه، شخصیت، لحن و حقیقت مانندی، فضا، رنگ، سبک و نماد، دریافتهای لازم به دست داده شده و نیز از حیث فنی مورد بررسی واقع گردیده است. در پایان، شواهد مذکور در مثنوی با مآخذ روایی داستانها تطبیق داده شده و مورد واکاوی و ارزش گذاری قرار گرفته است.

Keywords:

مولوی , مثنوی معنوی , داستان گریختن عیسی(ع) داستان اهل سبأ , داستان خرگوشان