اعظم رضوی - مشاور و مدرس دانشگاه فرهنگیان ارومیه
پروین رضوی - کارشناس بهداشت خانواده
شهلا بخشعلی زاده - آموزش و پرورش ناحیه یک ارومیه
آرزو مهدی زاده - آموزش و پرورش ناحیه یک ارومیه

شیر مادر کاملترین و بهترین منبع غذایی است و نقش مهمی در تامین سلامت و نیازهای تغذیه ای، عاطفی، روانی و کاهش مرگ و میر شیر خواران دارد. سازمان جهانی بهداشت تغذیه انحصاری با شیر مادر را تا پایان شش ماهگی توصیه نموده است. امروزه در بسیاری از نقاط دنیا مدت تغذیه با شیر مادر به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کاهش یافته است. شناخت عوامل موثر بر زمان شروع و طول دوره شیردهی نقش بسزایی در ارتقاء سیاست تغذیه انحصاری با شیر مادر دارد . آنچه حائز اهمیت است این است که مکیدن صحیح و مکرر شیر در روزهای اول و در وضعیت مناسب، آرامش خاطر و عدم نگرانی مادر، سابقه قبلی زایمان و سابقه قبلی شیردهی موفق، حمایت همسر و افراد خانواده و نیز اطمینان خاطر از تأمین اقتصادی و شغلی می تواند نقش مؤثری در تداوم شیردهی داشته باشد. در حالی که هم اتاق نبودن مادر و نوزاد، شیردهی دیرتر، عدم شروع به موقع تغذیه تکمیلی، عدم ترخیص همزمان مادر و نوزاد، زایمان سزارین و فقدان تمامی عوامل ذکر شده فوق می تواند منجر به قطع روند مناسب شیردهی شود. در این میان نوزادان زنان شاغل و به ویژه آموزگاران که در مقایسه با کارمندان زن سایر ادارات در مورد ترک محل کار، از محدودیت بیشتری برخوردارند در معرض این خطر قرار دارند . مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با عدم موفقیت تغذیه انحصاری با شیر مادر در 6 ماه اول تولد در کودکان زنان آموزگار شاغل در مدارس شهرستان ارومیه انجام گرفته است.جامعه آماری شرکت کننده در این پژوهش 106 نفر از آموزگاران شاغل در شهر ارومیه می باشد. روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای بود. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه و به روش مصاحبه حضوری جمع آوری شدند.این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1393 بر روی 106 زن دارای فرزند که شاغل در مدارس مقطع ابتدایی شهرستان ارومیه بودند، انجام گرفت. این افراد در طی دوران پس از زایمان در طی ده سال اخیر شیردهی انحصاری را قطع کرده بودند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای شامل مشخصات فردی، وضعیت اقتصادی، روانی و اجتماعی، مرتبط با عدم موفقیت تغذیه انحصاری با شیر مادر بود که به صورت مصاحبه تکمیل شد. داده ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 17 و آزمون های خی دو و رگرسیون لوجستیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 0/05 معنی دار در نظر گرفته شد بر اساس نتایج تحقیق حمایت مداوم از مادران شاغل در حین شیردهی و در آغوش گرفتن نوزاد بلافاصله پس از تولد، از اصول مهم در تداوم شیردهی است و مراقبت و بررسی روند شیردهی مادر و همچنین تشویق آنان به شیردهی در طول شب می تواند در حفظ شیردهی انحصاری و تداوم آن کمک کننده باشد

تغذیه انحصاری، شیر مادر، زنان آموزگار