امین افشار - کارشناس ارشد گروه دریا شرکت جهاد تحقیقات آب و آبخیزداری
حمید رحیمی پور - دکترای مهندسی سواحل بناد-عضو هیات علمی رکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزدا

تنوع پدیده های طبیعی در دریاها به قدری است که شناخت آنها مستلزم انجام مطالعات دراز مدت و جامع است اولین گام در این مسیر کاوش در منابع طبیعی دریا و بخصوص سواحل آن می باشد. اندازه گیری های دریایی از دیرباز یکی از روشهای کاوش و بررسی منابع طبیعی دریا بوده است و در طی دوران تکامل خود مجهز به ابزار و تکنیک های خاص خود شده است. شاید نتوان به درستی سابقه این فعالیتها را ذکر کرد لیکن یکی از قدمها در سال 1961 میلادی در قالب طرح (Littoral Environmental Observation) LEO توسط مهندسین آمریکا برداشته شد که طی آن فرآیندهای ساحلی نقاط خاص در دوره های زمانی مشخص ثبت و بررسی شدند. بدیهی است قبل از طرح یاد شده کشورهای مختلف بسته به نیاز مطالعات دریایی طرح های متعددی را به انجام رسانده بودند. نتایج حاصل از این اندازه گیری ها در مطالعات ختلف ذیربط مورد استفاده قرار می گیرند که از آن جمله می توان به مطالعات پایه (زمین شناسی، فیزیک و شیمی دریا) طراحی انواع سازه های دریایی و ساحلی، فعالیتهای دریایی اعم از بازرگانی، نظامی، حمل مسافر و عمرانی اشاره کرد. فعالیت های مختلف مهندسی در محدوده محیط های دریایی و اقیانوسی و نیز بهره برداری از منابع لایزال موجود در این نواحی خواسته یا ناخواسته همراه با تعال و اندرکنش با این محیط بوده و آثار مثبت و منفی مختلفی هم در محیط دریا و هم بر استحکامات و سازه های مورد استفاده بر جای می گذارد. شناخت و بررسی چنین آثاری چه مثبت و چه منفی، که در جهت بهینه کردن روند چنین فعالیت هایی می باشد مستلزم آگاهی هیا کافی از طبیعت رفتار هیدرودینامیکی و بیولوژیکی این ناطق است. با توجه به گستردگی محیط دریا، دستیابی به چنین داده هایی به جز از طریق اندازه گیری های میدانی و با بهره گیری از دستگاههای اندازه گیری مناسب امکان پذیر نمی باشد. بدین طریق کسب اطلاعات مناسب از پارامترهای مناسب فیزیکی، هیدرودینامیکی و اقفیانوسی مانند توزیع شوری، درجه حرارت، چگالی، سرعت صوت ، هدایت الکتریکی و ... امکانپذیر خواهد بود.