سید احمد هاشمی - استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد لامرد
ابوالفضل عباسی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی و کارمند مدیریت آموزش و پرورش لارستان

کیفیت در آموزش عالی یکی از ارکان مهم است که به طور غیر مستقیم، تأثیر بسزایی در سرنوشت کشور دارد. این تحقیق با هدف ارزیابی بیرونی کیفیت دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه ی یک، به منظور ارائه ی الگویی در جهت بهبود کیفیت این دانشگاه ها اجرا شده است. در این راستا به منظور ارزیابی بیرونی، به بررسی دیدگاه های دانش آموختگان در مورد عوامل آموزشی، اداری - مالی، فرهنگی، دانشجویی و پژوهشی دانشگاه های آزاد منطقه ی یک و نیز نظرات کارفرمایان و سرپرستان در مورد کارایی دانش آموختگان، پرداخته شد. این تحقیق از نوع توصیفی - پیمایشی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش متشکل 123406 نفر از دانش آموختگان و 123406 کارفرمایان و سرپرستان آنها در رشته های کارشناسی منطقه ی یک دانشگاه های آزاد اسلامی تا سال 90-89 می باشد. در این تحقیق جهت تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شد که از بین واحدهای منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی به صورت تصادفی تعدادی از دانشگاه ها انتخاب و دانش آموختگان و کارفرمایان آن واحدها مورد ارزیابی قرار گرفتند. بدین ترتیب 383 دانش آموخته و 383 کارفرما و سرپرست انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، دو پرسشنامه ی محقق ساخته بر اساس طیف لیکرت بوده است که پس از تأیید روایی محتوایی و ظاهری آنها از طریق نظرخواهی از متخصصین و نیز تعیین پایایی آنها با محاسبه ی ضریب آلفای کرونباخ (دانش آموختگان 0.807 و کارفرمایان و سرپرستان 0.853) مورد استفاده قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS در دوسطح آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، نمودار درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار، میانه، مد و چولگی) و آمار استنباطی (آزمون t ی تک نمونه ای در سطح معناداری 0.05 ) صورت گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که: 1- از دیدگاه دانش آموختگان، کارایی برنامه های دانشجویی، پایینتر از متوسط، کارایی برنامه های فرهنگی و پژوهشی، متوسط و کارایی برنامه های آموزشی و اداری- مالی، بالاتر از متوسط می باشد. 2- از دیدگاه کارفرمایان و سرپرستان، کارایی دانش آموختگان دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه یک، بالاتر از متوسط می باشد.

کارایی بیرونی، دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه ی یک، کارفرمایان و سرپرستان، دانش آموختگان و کیفیت