مجتبی عباسیان - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی
محمدحسین کریم کشته - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه سیستان و بلوچستان

حاشیه بازاریابی که در حقیقت تفاوت قیمت دریافتی تولیدکنندگان و قیمت پرداختی مصرف کنندگان است تحت تاثیر عوامل متعددی است. بطور کلی تمامی عواملی که سبب تغییر در توابع عرضه و تقاضا شوند با تغییر بر حاشیه بازاریابی موثرند. در این مطالعه ضمن معرفی مدلهای حاشیه بازاریابی (Marketing margins Model) و با شناسایی عوامل و سیاستهای موثر بر حاشیه بازاریابی و با توجه به اینکه سیستان و بلوچستان یکی از مهم ترین مراکز تولید خرمای کشور می باشد، اقدام به تخمین تابع عوامل اقتصادی موثر بر حاشیه بازاریابی خرمای استان سیستان و بلوچستان شده است. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق به دو روش اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. نتایج تخمین توابع حاشیه بازاریابی ، با استفاده از مدل های اقتصادی نشان داد که قیمت سر باغ و هزینه برداشت خرما از عوامل موثر بر حاشیه کل بازاریابی هستند. تابع حاشیه خرده فروشی متاثر از قیمت و هزینه خرده فروشی و تابع حاشیه عمده فروشی نیز متاثر از قیمت و هزینه عمده فروشی هستند. معیار تعیین شفافیت بازار نیز نشان می دهد که در مسیرهای بازاریابی خرما در استان سیستان و بلوچستان به علت اینکه مجموع قیمت سر مزرعه و هزینه های بازاریابی کمتر از قیمت خرده فروشی ها می باشد بنابراین مسیرهای مورد بررسی شفاف نبوده که این امر از کارایی بازار می کاهد.