غلامرضا حسن پور دهنوی - گروه علوم تربیتی، واحد قاینات، دانشگاه آزاد اسلامی، قاینات، ایران
نازیاسادات ناصری - گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به رویکرد زیست محیطی در محتوای کتاب جدید التألیف مطالعات اجتماعی سومابتدایی از طریق روش پژوهش تحلیل محتوا و توصیفی انجام شده است. جامعه ی آماری پژوهش در تحلیل محتوا را کلیهی درس های کتاب جدید التألیف مطالعات اجتماعی سوم ابتدایی ودر قسمت توصیفی- پیمایشی معلمان مرد وزن کهدرسال تحصیلی 93-1392درپایه ی سوم ابتدایی مشغول به تدریس بوده اند تشکیل می دهند که تعداد آن ها 115نفر میباشد. با توجه به جدول مورگان و کرجسی در قسمت معلمان حجم نمونه دراین پژوهش تعداد 92نفر شد که این تعداد ازطریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند . در قسمت دیدگاه معلمان گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامهمحقق ساخته زیست محیطی صورت گرفته است. در این پژوهش پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب همبستگی پیرسوندر دوبار اجرای پرسشنامه در یک گروه 0/89گزارش شد. به منظور توصیف داده های حاصل از پرسشنامه از شاخص هایآمار توصیفی وبرای تحلیل داده ها از آمار استنباطی (آزمون tتک نمونه ای ، tمستقل و واریانس یک راهه ) استفاده شدهاست. نتایجی که از این پژوهش به دست آمد نشان داد در قسمت تحلیل محتوا که شامل سه بخش تحلیل متن نوشتاری،تحلیل تصاویر و تحلیل تمرین های دروس بود، درقسمت تحلیل متن نوشتاری از مجموع 238پاراگراف، تعداد 20پاراگراف(8/40%) مبحث سواد زیست محیطی، 8پاراگراف(3/36% )به مبحث رفتار زیست محیطی و 2پاراگراف(84%) به مبحث فرهنگ زیست محیطی اشاره دارد. درقسمت تحلیل تصاویراز مجموع 184تصویرتعداد 10تصویر(5/43%)با سواد زیست محیطی ، 3تصویر(1/63% )با رفتار زیست محیطی و 3تصویر( 1/63%)با فرهنگ زیست محیطی مرتبطاست.در قسمت تحلیل سؤالات از 115سؤال تعداد 4سؤال ( 3/47%) به سواد زیست محیطی ، تعداد 2سؤال (1/08% )بهرفتار زیست محیطی و در این قسمت به فرهنگ زیست محیطی در سؤالات اشاره نشده است. همچنین در قسمت دیدگاهمعلمان نتایج نشان داد با توجه به مقدار آماره و مقدار احتمال آزمون آماری tتک نمونه ای معلمان شرکت کننده درپژوهش میزان توجه کتاب را به سواد زیست محیطی ، رفتار زیست محیطی و فرهنگ زیست محیطی بیشتر از متوسط دانستهاند( p > 0/0001)نتایج تحلیل کل پاسخ دهندگان در پژوهش نشان داد که اکثر پاسخ دهندگان موافق با میزان توجهمحتوای کتاب به دانش، گرایش و رفتار زیست محیطی بوده اند و تفاوت معنی داری بین دیدگاه معلمان به لحاظ جنسیت، سابقه شغلی و سطح تحصیلات در مورد توجه به سواد، رفتار و فرهنگ زیست محیطی وجود ندارد

رویکرد زیست محیطی ،تحلیل محتوا، کتاب جدید التألیف مطالعات اجتماعی سوم دبستان