حامد کمالی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی تهران

همزمان با پدیده جهانی شدن و شکل گیری دانش و بازار کار جهانی، ضرورت متحول شدن نظام های آموزش عالی و در هم تنیدن کارکردهای آموزشی، پژوهشی و خدماتی در سطوح محلی، ملی، منطقه ایی و بین المللی مطرح گردیده است. وزارتعلوم، تحقیقات و فناوری نیز بر همین مبنا یکی از برنامه های محوری خود را بین المللی شدن آموزش عالی و دانشگاه ها قرار داده است. از این روی اهداف اصلی این مطالعه بررسی تطبیقی تجارب بین الملی شدن آموزش عالی در ایران و جهان از لحاظ مولفه های جذب دانشجوی بین المللی، مرجعیت علمی، دیپلماسی علمی و میزان مقالات کنفرانسی بین المللی می باشد. جامعهآماری این پژوهش شامل، نظام های آموزش عالی در کشورهایی که در زمینه بین المللی شدن آموزش عالی فعالیت کرده اند می باشد، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 10 کشور اول در زمینه جذب دانشجوی بین المللی و 50 کشور اول در زمینه مرجعیت و دیپلماسی علمی، جهت مقایسه و تطبیق انتخاب گردیدند. این پژوهش با روش توصیفی تطبیقی و با اتخاذ رویکرد -استفاده از بررسی آمار، اسناد، منابع چاپی کتابخانه ایی و الکترونیکی جهت جمع آوری اطلاعات صورت گرفت. نتایج نشان داد آموزش عالی ایران با کسب رتبه دهم در ارسال دانشجو به خارج از کشور، از این حیث از وضعیت بسیار مناسبی برخوردار است.اما از لحاظ جذب دانشجوی خارجی با جذب کمتر از 5 / درصد درمقایسه با کشورهایی همچون، آمریکا با جذب 18 درصد،فرانسه با جذب 7 درصد، آلمان با جذب 5 درصد، در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارد. در خصوص دیپلماسی علمی نتایج نشان داد، ایران با کسب رتبه 49 از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست، اما از جهت مرجعیت علمی با کسب رتبه 20 از وضعیت نسبتا مطلوبی برخوردار می باشد

بین المللی شدن آموزش عالی، دانشجویان خارجی، دیپلماسی علمی، مرجعیت علمی، جهانی شدن