حمید ساعدپناه - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس علوم و تحقیقات کردستان، سنندج، ایران
وریا اساسی - دکتری معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج و واحد بیجار

فضاهای شهری علاوه بر کالبد خویش و ویژگی های هندسی و زیبایی شناسی، واجد معنا و معانی ای هستند که در خاطره جمعی جامعه نقش می بندد. خاطره جمعی یک فضای شهری را واجد هویت و ارزش نموده و ضمن تقو یت احساس تعلقبه مکان در ذهن شهروندان، آنان را به خویش جلب کرده و عامل تقویت تعاملات اجتماعی و به عبارتی زمینه ساز تثبیت و تقویت نقش فضای شهری در تعاملات اجتماعی و هویت ملی ناشی از تاریخ و ایرانیت می شود. امروزه بافت های تاریخیاکثر شهرهای کشورمان به دلیل فقدان حیات شهری، رو به ویرانی نهاده اند. این بافت ها در روند رو به گسترش شهرها از گذشته تا حال، دربردارنده تاریخ مستند هر دوره هستند..بر این اساس، نوشتار پیش رو با هدف بررسی نقش باززنده سازی در هویت بخشی و خاطره انگیزی بافت های تاریخی، ضمن اشاره به ایجاد و ارتقای حس تعلق ، حس مکان و انسجاماجتماعی به عنوان کارکردهای روانشناختی، محیطی و اجتماعی خاطره نشان می دهد که چگونه میتوان از طریق این کارکردها، ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی، فرهنگی، عملکردی، کالبدی فضایی و مدیریتی باززنده سازی بافت -های شهری را تحت تاثیر قرار داده و موجب بازگرداندن زندگی دوباره به بافت های شهری شود.الگوی مفهومی مقاله پیش رو بر اساس روشی تحلیلی توصیفی است، که جهت گردآوری منابع اطلاعاتی و تئوریک از پایگاه های علمی و مستند و - مطالعات کتابخانه ایی و همچنین از روش های میدانی و نت برداری برای گردآوری اطلاعات میدانی بهره گرفته شدهاست.نتایج پژوهش نشان می دهد مکان، ماهیتی است پویا که در نتیجه فعالیت ها و رفتارها، تجارب و خاطره ها، حس مکان و در نهایت هویت در آن پدیدار می شود. همچنین بازار به عنوان مکانی واجد مؤلفه های سازنده معنا، هویت ایرانی ماست که در یک استمرار تاریخی شکل می گیرد و در عین پویایی، خود را در صور کالبدی، هنر و معماری این سرزمین نمایان می کند.

بافت تاریخی، باززنده سازی، خاطره ، هویت، بازار سنتی سنندج