منصور زراء نژاد - دانشیار اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

هدف این مقاله بررسی توسعه از دیدگاه اسلام است. در این مقاله تئو ریهای توسعه از نظر تاکید بر سرمایه یا نیروی انسانی مرور شده و اهمیت نیروی انسانی در اسلام مورد توجه قرار گرفته است. مقاله حاضر با ارائه روش شناسی ویژه ای، عناصر تشکیل دهنده تئوریهای توسعه اسلامی را به سه زیر مجموعه معارف اسلامی ( ماهیتا) غیر توسعه ای، معارف توسعه ای، و معارف مشترک بین اسلام و توسعه تقسیم کرده است. نتیجه بررسی نشا ن داده است که تئوریهای توسعه اسلامی می توانند با استفاده از تمامی اعضاء زیر مجموعه معارف مشترک و برخی از عناصر زیر مجموعه معارف توسعه ای، با توجه به حاکمیت کلی مبانی رفتاری مورد نظر اسلام (برگرفته از مجموعه معارف اسلامی)، طراحی و تدوین شوند. این نظریه ها با توجه به تفاوت وسعت و عمق دانش محققان مختلف در باره اسلام و توسعه ( و نیز سایر ملاحظات موثر در فرایند شناخت) متفاوتند و از نظر رویکرد یکسان نیستند. در اثر رقابت این نظریه ها با یکدیگر و نقد و داوری عمومی آنها، نظریات قوی، معتبر، قابل دفاع و کاربردی در قالب تئوریهای توسعه اسلامی قابل ارائه است. در این راستا، با استفاده از این روش، یکی از نظریات ارائه شده مورد اشاره قرار گرفته است.

توسعه اسلامی، روش شناسی، نیروی انسانی