مهناز شایسته فر - دانشیار گروه هنر اسلامی، دانشگاه تربیت مدرس
معینه السادات حجازی - کارشناس ارشد هنراسلامی از دانشگاه تربیت مدرس

هنر دوره قاجار با پیشین ه هنر صفوی و تأثیر از هنر غرب، ویژگی های منحصر به خود را دارد.در این دوره هم زمان با رونق هنر صنعت فرش، هنرهای ایرانی وارد مرحل های جدیدی از نقشپردازی شدند که این امر موجب ایجاد تأثیراتی نوین در هنرهای گوناگون از جمله فرش بافی وجلدلاکی شد.هنرهای ایران از مبانی حکمی و فرهنگ مشترکی به وجود آمده اند که این مبانی در طراحینقوش و شیوه رنگ پردازی آن ها تأثیر داشته است. در دوره قاجار به دلیل ارتباط ایران با غربو آشنایی با هنر اروپایی، فرش های گوناگون با ویژگی های نو در نقاط مختلف کشور بافتهو بسیاری از آن ها نیز به اروپا صادر شد. در این راستا، به دلیل ارتباط هنرها با یکدیگر، هنرجلدلاکی نیز با توجه به ورود مضامین و نقوش جدید به شکوفایی رسید.در این پژوهش روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای (اسنادی تاریخی) ومیدانی بوده است. جهت تحلیل مطالب، در راستای فهم تاثیرات متقابل هنر فرش و جلدلاکیقاجار بر یکدیگر، از شیوه های تحلیلی تطبیقی استفاده شده است. طبق ارزیابی های صورتگرفته در این پژوهش با توجه به اسناد تاریخی، دسته بندی موضوعی طرح ها و مقایسه نقش هادر دو هنر مذکور زمینه های مشترک مضامین تصویری در انواع نقش های انسانی و غیرانسانیرا می توان استنباط نمود.

نقوش فرش، جلدلاکی، دوره قاجار، طرح و رنگ