معصومه سادات حسینی - کارشناس ارشد باستان شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
فخرالدین محمدیان - کارشناس ارشد باستان شناسی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان
معصومه طاهری دهکردی - دانشجوی دکترای باستان شناسی، دانشگاه بوعلی سینا همدان

هنر سفالگری ایرانی از دیرباز تحت تأثیر شرایط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبیدوره های متفاوت و سلیقه های گوناگون هنرمندان سفالگر قرار گرفته است. روی کارآمدندولت سلجوقی در اواسط سده یازدهم/پنجم، سبب رشد صنایع هنری گوناگونی گردید. اینامر با توجه به اهمیت هنر و هنرمندان نزد حاکمان این دوره صورت پذیرفت و با رونق هنرسفالگری در این دوران، هنر نگارگری روی نقوش سفالینه ها نیز به اوج خود رسید. بسیاری ازاین نقوش و طرح های تزیینی از نقش مایه های دوره پیش ازاسلام تأثیر پذیرفته بودند. بسیاری ازسفالینه های مینایی مربوط به دوران میانی اسلامی واقع در گنجینه های هنری، هریک از نظر طرح،نقش و رنگ و مراکز ساخت سبک منحصربه فردی دارند. بنابراین، دریافت ویژگی های خاصطرح و نقوش به کاررفته در این سفالینه ها و معرفی شاخصه های سفالی مهم ترین مراکز ساختسفال مینایی، نیاز به پژوهشی گسترده دارد. روش این تحقیق از نظر هدف تاریخی-تحلیلی وگردآوری داده ها از طریق منابع کتابخانه ای و مطالعه برخی از نمونه های سفالی موجود در موزهبنیاد و سفالینه های مجموعه های داخل و خارج از کشور انجام شده است. در نتایج این پژوهش باتوجه به بررسی آرایه، مفهوم و محتوا به تحلیل مفصلی از چگونگی نقوش به کاررفته در ظروفمینایی و دسته بندی کاملی از نقوش این نوع سفالی دست خواهیم یافت.

سفال مینایی، طرح، نقش، شیوه های تزیینی، مراکز سفالگری