وحید بابایی - کارشناس ارشد،گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران
غلامرضا گرمارودی - دکترای تخصصی،گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران ،ایران
عزیزالله باطبی - دکترای تخصصی، گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران
داود علیپور - کارشناس ارشد، گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران

سابقه و هدف: تب مالت یکی از شایع ترین بیماری های مشترک انسان و حیوان است. آموزش می تواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی اثر بخشی مداخله آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی جهت توانمندسازی دامداران در برابر رفتارهای پرخطر تب مالت درشهرستان چاراویماق بود. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه تجربی درسال 1393 درچاراویماق آذربایجان شرقی اجرا شد. تعداد 200دامدار با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای جهتت شرکت در این مطالعه انتخاب شدند داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ای که شامل اطلاعات جمعیت شناختی،آگاهی و سازه های مدل اعتقاد بهداشتی بود، جمع آوری گردید. سپس جلسات آموزشی برای گروه مداخله طراحی و برگزار شد 3ماه پس از اجرای مداخله ،اطلاعات از هر دو گروه جمع آوری و با استفاده از آزمون های آماری من ویتنی و ویلکاکسون تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: قبل از مداخله ،دو گروه از نظر میانگین نمرات آگاهی، سازه های مدل اعتقاد بهداشتی(حساسیت ،شدت، موانع، منافع، درک شده و خودکار آمدی) و رفتارهای پیشگیری کننده از تب مالت، تفاوت معنی داری نداشتند، اما بعد از مداخله آموزشی، در گروه مداخله اختلاف معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده گردیده(p<0/05) نتیجه گیری: مشارکت افراد تاثیر گذار در برنامه های مداخلاتی همراه با استفاه از تئوری های آموزشی می تواند اثر بخشی بیشتری دراصلاح رفتارهای پرخطر درافراد داشته باشد،لذا چنین برنامه هایی باید در سطح وسیعی اجرا گردد.

تب مالت، مدل اعتقاد بهداشتی، مداخله آموزشی ، چاراویماق