رستم گل محمدی - دانشیار گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، عضو مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.
مسعود شفیعی مطلق - دانشجوی دوره دکتری مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.
مهدی جمشیدی راستانی - کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی همدان،همدان، ایران
نسیم سلیمی - دانشجوی دوره دکتری مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران.

زمینه و هدف: روشنایی مطلوب یکی از مهمترین عوامل بهینهسازی شرایط فیزیکی اماکن مختلف بهویژه محیطهای کاری و عمومی نظیربیمارستانها است. مطالعه حاضر باهدف ارزیابی شدت روشنایی عمومی، موضعی و محوطهای بیمارستانهای شهر همدان صورت گرفت.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی که در سال 1385 انجام شد، روشنایی مصنوعی عمومی، موضعی و محوطهای در هفت بیمارستان شهر همدان موردبررسی قرار گرفت. شدت روشنایی بیمارستانها در ساعات اولیه شب، مطابق روش پیشنهادیIESNAتوسط دستگاه لوکس متر مدل 102Lutron-Lxاندازه گیری شد. پارامترهای مؤثر در کیفیت روشنایی نظیر رنگ دهی چراغها، تناسب فنی طراحی و یکدستی روشنایی بررسی گردید. نتایج مطالعه توسط نرمافزار 13SPSSتجزیه وتحلیل شد. یافته ها : نتایج نشان داد متوسط شدت روشنایی عمومی داخل بناها90/44+46/97 LX بود که ازمیزان توصیه شده کشوری کمتر بود بیشترین و کمترین شدت روشنایی عمومی داخلی در بخش های مختلف بیمارستان به ترتیب در ایستگاه پرستاری و آزمایشگاه ها بود. متوسط شدت روشنایی محوطه ای 47/92+53/2LX بود که ازمیزان توصیه شده کمتر بودند. بیشترین شدت روشنایی موضعی درآزمایشگاه ها و کمترین آن در اتاق بستری،معاینه و تزریقات بود. 90/6% سامانه های روشنایی عمومی داخلی 83/3% سامانه های روشنایی محوطه ای و 100% سامانه های روشنایی محوطه ای و 100% سامانه های روشنایی موضعی بیمارستان ها طراحی قابل قبولی نداشتند. نتیجهگیری: براساس نتایج این مطالعه متوسط شدت روشنایی مصنوعی عمومی، موضعی و محوطهای در بیمارستانهای شهر همدان کمتر از حدتوصیه شده است و برای تأمین روشنایی مطلوب در بیمارستانها بر لزوم اجرای اقدامات اصلاحی نظیر طراحی مجدد و اصلاح سامانه های روشنایی تأکید میشود.

روشنایی مطلوب، روشنایی داخلی، روشنایی محوطهای، بیمارستان