تورج جلیلی - عضو مدعو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد ماهشهر
محمد مکوندچهارلنگ - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر

نماد یک مفهوم و تصویر است که به صورت ناخود آگاه درک می شود و سرشار از تاثیرگذاریاست. اعداد نیز جلوه هایی از نمادگرایی به شمار می آیند که دارای پیچیدگی های معنایی ویژه ایهستند. تقدس اعداد از دیرباز در ادیان کهن، یونان باستان و آثار اسلامی معادل یابی برای حروف واعداد در تفسیر و تبیین منطقی- عرفانی متون مذهبی جایگاهی والا داشته است. جاذبه علم اعدادموجباتی را فراهم کرده است که، هنرمندان و معماران بزرگ نیز در آثار خود از اعداد استفاده کنند.پژوهش حاضر نمودهایی از استفاده اعداد مقدس در معماری- ایرانی اسلامی را با روشیتوصیفی-تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی بیان کرده و در پایان نمونه هایشاخصی از کاربرد اعداد در معماری ایرانی- اسلامی ذکر شده است. از یافته های موجود می توانبه این نتیجه رسید که معماران مسلمان در بناهای اسلامی از اعداد مقدس با آگاهی کامل استفادهکرده اند و به جای کاربرد مستقیم مفاهیم اصلی از رمز و راز و مجاز کمک گرفته اند که در بطن اثرهنری نهفته است و این ها نشان از اعتقادات سازندگان دارد که حتی در بنا های کاربردی نیز برایبیان تفکرات خود از اعداد در غالب نماد ها و نشان ها استفاده می کردند.

اعداد مقدس، معماری اسلامی، نماد، معماری ایرانی