محسن منتظری - کارشناسی ارشد مهندسی نفت مخازن استخراج شده از پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد مرودشت
سعید صادق نژاد - دکتری مهندسی نفت عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران

تزریق گاز به مخازن نفتی یکی از ضروری ترین عوامل در صیانت از ذخایر نفتی و یکی از راهبردهای تولید پایدار است؛تزریق گاز کافی و به موقع، افزون بر بازیافت میلیاردها بشکه نفت مدفون شده، موجب حفظ جایگاه تولید ایران در اوپکمی شود و ظرفیت ذخیره سازی مقادیر چشمگیری گاز برای نسل آینده را نیز فراهم خواهد کرد. در فرایند تزریق گاز غنیاگر حداقل فشار امتزاجی کمتر از 4500psi باشد از نظر اقتصادی استفاده از گاز مایع شده ترجیح داده میشود. در مواردیکه عمق مخزن کم باشد و نیز در مواردی که سیال مخزن حاوی مقادیر کمی ترکیبات میانی باشد استفاده از گاز مایع شدهمناسب به نظر میرسد. در طراحی یک فرایند جابه جایی امتزاجی، اولین اقدام تعیین حداقل فشار امتزاج است. در نرم افزارPVTi با تزریق گازهای مختلف به سیال مخزن مشاهده شد که تقریباً وضعیت امتزاج پذیری دی اکسید کربن همانند گازاتان و گاز نیتروژن نیز مانند گاز متان عمل می کنند. حال هرچه سیال تزریقی به سمت ترکیبات گاز اتان حرکت نماید و ازگاز متان جدا شود در نفت مخزن امتزاج پذیرتر خواهد بود. همچنین با محاسبات نرم افزار اکلیپس 400 مشاهده گردید کهعملکرد مخزن در صورت تزریق دی اکسید کربن امتزاجی در بلند مدت کارایی بهتری نسبت به ترکیبات تزریقی غیرامتزاجی خواهد داشت و در کوتاه مدت و تا حدودی میان مدت گاز متان غیر امتزاجی به لحاظ مقرون به صرفه بودناقتصادی و بازدهی عملکرد مطلوب بهترین گزینه برای تزریق در مخزن خواهد بود. در این سناریو نتایج عملکرد مخزن درکوتاه مدت بسیار نزدیک به یکدیگر است که ارزانترین روش تزریق گاز اتان خواهد بود و منابع آن در کشور فراوان است.

مخازن کربناته ایران، تزریق گاز، ترکیبات امتزاجی و غیر امتزاجی، بازدهی مخازن نفتی