امیر نورجو - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجا
حامد دولتی بانه - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات نهال و بذر مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجانغر
هیراد عبقری - عضو هیئت علمی دانشگاه ارومیه
مجتبی نوری - کارشناس ارشد سازمان آب منطقه ای آذربایجان غربی

آب به عنوان مهمترین عامل محدود کننده در شرایط کنونی جهان بویژه مناطق خشک و نیمه خشک مثل کشور ما محسوب شده و افزایش بهره وری آن برای دستیابی به کشاورزی پایدار به ضرورتی انکار ناپذیر تبدیل شده است. اقدامات به زراعی، عملیات کم آبیاری و افزایش راندمان آبیاری با سیستمهای آبیاری میکرو در این رابطه قابل توصیه بوده و در این راستا طرح تحقیقاتی در خصوص مدیریت کم آبیاری در سه رقم انگور غالب منطقه انگور تحت سیستم آبیاری قطره ای به مدت چهار سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ارومیه اجرا شد. این طرح تحقیقاتی در قالب استریپ بلوک با پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار روی سه رقم انگور شامل کشمشی سفید، کشمشی قرمز و حسینی در سیستم کوردون و تیمارهای آبیاری در سه سطح شامل آبیاری کامل،آبیاری به میزان ٧٥ % آب مورد نیاز و آبیاری به میزان ٥٠ % آب مورد نیاز اجرا گردید.نتایج تجزیه مرکب دادهها نشان داد که کم آبیاری بر صفات کمی و کیفی شامل حجم آب میوه، وزن حبه، طول خوشه، عرض خوشه، وزن خوشه، رشد رویشی سالیانه، وزن حبه و عملکرد اختلاف معنی دار داشت. بیشترین میزان عملکرد میوه مربوط یه تیمار آبیاری کامل و کمترین آن از تیمار تامین ٥٠ % نیاز آبی حاصل شده و اعمال کم آبیاری موجب کاهش عملکرد شد ولی کاهش عملکرد با اعمال ٢٥ % کم آبیاری سبب اختلاف معنیدار در عملکرد نشد. با اعمال کم آبیاری میزان آب میوه، وزن حبه و ابعاد حبه کاهش یافت. کاهش طول و عرض حبه ها با اعمال ٢٥ % کم آبیاری معنیدار نبود. مصرف آب در تیمارهای 75،100و 50 درصد تامین نیاز آبی به ترتیب 3064،4086 و 2043 متر مکعب در هکتار بود. رقم سیاه سردشت بیشترین و کشمشی قرمز کمترین بهره وری مصرف آب را به خود اختصاص دادند.

کم آبیاری، انگور، بهره وری مصرف آب، رقم