نفیسه متولی زاده نایینی - استادیار دانشگاه آیت ا... حائری میبد

اسلام، دینی همه جانبه نگر است که تمام جنبه های فردی و اجتماعی زندگی انسان ها را در نظر دارد. قلمرو قواعد و آموزه های اسلامی متوقف بر امور فردی نیست. توجه به شئون اجتماعی از اهم مسائل مورد توجه آیین اسلام است. برقراری وفاق و نظم و همبستگی در امت اسلامی و ایجاد پیوند میان افراد و جامعه از مهم ترین مسائل مورد توجه در آموزه های دین اسلام است. در این آموزه ها، به منظور تقویت پیوند اجتماعی در جامعه و پای بندی افراد به قیود اجتماعی که به نظر هیرشی (از نظریه پردازان کنترل اجتماعی) علت همنوایی و عامل اصلی کنترل رفتارهای فرد است، راه کارهای متعددی پیش بینی شده است که یکی از مهم ترین آنها آیین های جمعی همچون نماز جماعت می باشد. در این نوشتار با بررسی نماز جماعت، نماز جمعه و اعیاد و حج- به عنوان شاخص ترین این آیین ها- در قرآن و روایات، به بحث در مورد تاثیرآنها در کنترل رفتارهای فرد در یک جامعه اسلامی خواهیم پرداخت.

آیین های جمعی، کنترل اجتماعی، اسلام، هیرشی