جبران خسارت و مسئولیت بین المللی دولتها در حقوق بین الملل

به طور کلی حق جبران خسارت موثر، حق رفتار شدن بر اساس احترام و کرامت، حق حمایت و مساعدت و حق درخواست غرامت از جمله حقوقی است که در اسناد بین المللی و منطقه ای برای قربانیان نقض های شدید حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه بین المللی به رسمیت شناخته شده است. حق جبران خسارت موثر شامل حق پیگرد و مجازات افرادی است که مسئول نقض های گسترده حقوق بشری می باشند و از طریق دادگاه صالح به منظور جبران خسارت کافی و موثر قربانیان اعمال میشود. حق رفتار شدن بر اساس احترام و کرامت شامل آگاه ساختن قربانیان از حقوق و منافعشان و در جریان قرار دادن آنان از همه مراحل دادخواهی و وضعیت رسیدگی به منافعشان می باشد. حق برخورداری از حمایت و مساعدت شامل حمایت از قربانیان در جریان رسیدگی های قضایی و پس از آن، حراست از حریم خصوصی و حمایت و اطمینان از امنیت قربانیان، خانواده شان و شاهدان در برابر ارعاب و تلافی و فراهم آوردن کمکهای لازم مادی، پزشکی، روانی و اجتماعی می باشد. حق درخواست غرامت به معنای پرداخت غرامت کافی، موثر و فوری به قربانیان متناسب با شدت نقض و آسیب هایی که متحمل شده اند می باشد. شیوه های جبران خسارت می بایست بر اساس مقررات اسناد مربوطه به طور کلی از طریق پرداخت غرامت، اعاده وضعیت به سابق، بازپروری و توانبخشی، اقناع و رضایتمندی قربانیان و بالاخره تضمین عدم تکرار صورت پذیرد. تاسیس سازمان ملل متحد نقطه عطفی در این راستا بود و اعلامیه جهانی حقوق بشر نخستین گام عملی، در رسمیت بخشیدن به حقوق انسان مدارانه در صحنه بین المللی تلقی شد. مطالب فوق، پژوهشی جدید و برنامه ریزی شده برای رفع کاستی های مذکور را ضروری می نماید. نوشتار حاضر بدین منظور تدوین گردیده است.

Keywords:

جبران خسارت , مسئولیت بین المللی , حقوق بین الملل