جواد خوشحال دستجردی - استادیار جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات
یوسف قویدل رحیمی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات

در این تحقیق با استفاده از داده های ماهانۀ حاصل از محاسبۀ ضرایب مربوط به دما و بارش نقاط شبکه در مختصات ایستگاه تبریز و داده های ماهانۀ دما و بارش ایستگاه هواشناسی تبریز در یک دورة آماری 52 ساله از سال 1951 تا 2003 اثرات دو برابر شدن میزان CO2 جو بر دما و بارش به عنوان مهم ترین عناصر اقلیمی شبیه سازی شده است. مدل های هایترگراف و آمبروترمیک ترسیمی برای تبریز مبین تغییرات ماهانۀ عناصر اقلیمی دما و بارش در شرایط دو برابر شدن CO2 جو هستند . با میانگین گیری داده های واقعی دما و بارش و داده های شبیه سازی شدة ماهانه مقادیر فصلی عناصر مذکور شبیه سازی و مورد مقایسه قرار داده شده است. نتایج حاصل از شبیه سازی عناصر دما و بارش به روش GISS مبین افزایش دمای تبریز در کلیۀ مقاطع ماهانه، فصلی و سالانه و کاهش بارش در ماه های فصول زمستان (فوریه ومارس) و بهار (آوریل و می) و افزایش آن در فصول تابستان، پائیز و نیز مقطع سالانه هستند . مدل هایترگراف فعلی و شبیه سازی شده تبریز در شرایط دو برابر شدن CO2 جو ، تغییرات دما و بارش را مورد تائید قرارداد. مدل های آمبروترمیک فعلی و شبیه سازی شده به وسیله مدل GISS نیز در مقایسه با هم نشانگر تغییر اقلیم (دما و بارش) در تبریز هستند. با توجه به مدل های آمبروترمیک و هایترگراف ترسیمی در این پژوهش، تغییر اقلیم تبریز در شرایط دو برابر شدن CO2 به شکل کاهش مدت و شدت دوره سرد و کاهش روزهای همراه با یخبندان، کاهش بارش بهاره و زمستانی، تغییر بارش زمستانی ازبرف به باران، طولانی شدن دورة رشد گیاهان، افزایش دما و به تبع از آن خشکی، به منصۀ ظهور خواهد رسید.

شبیه سازی اقلیمی، تغییرات دما و بارش، مدل های گردش عمومی، مدل موسسه مطالعات فضایی گوداردGISS ، تبریز