حسین افضلی مهر - استادیار دانشگاه صنعتی اصفهان
الهام فاضل - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی
الهام نصیری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی
آرتمیس معتمدی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی

در رودخانه ها به ندرت اتفاق می افتد که در طول رودخانه در یک فاصله طولانی ( به نسبت عرض آن) مسیر رودخانه مستقیم و بدون هیچ گونه پیچ خوردگی و قوسی باشد، به همین دلیل قوس ها در دینامیک رودخانه ها از اهمیت ویژه ای برخوردارند. از طرفی بسیاری از پارامتر های رودخانه ها و همچنین پروسه هایی که در رودخانه ها به طور طبیعی شکل می گیرند، مانند شکل پلان قوس، توپوگرافی کف و فرسایش جداره ها با دینامیک بازه قوس دار جریان بسیار مرتبط اند. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثر تنش برشی مرزی بر تخمین مشخصه های قوس است.همچنین اثر متوسط عمق نسبی جریان بر آن مورد توجه قرار گرفته است. با استفاده از ۵ بازه قوس دار یک رودخانه با کف قلوه سنگی،بهشت آباد،در مرکز ایران،نتایج ذیل از این تحقیق استخراج شد: توزیع سرعت برای یک رودخانه با کف شنی و قلوه سنگی و متوسط عمق نسبی جریان (فرمول داخل متن موجود می باشد) بوسیله قانون سهمی در ناحیه خارجی پروفیل سرعت می تواند توصیف شود.ملاحظه می گردد که توافق خوبی بین قانون سهمی و روش مشخصات لایه مرزی برای تخمین تنش برشی وجود دارد.همچنین عمق نسبی جریان (داخل متن موجود می باشد) و سینوسیتی بزرگتر،تنش برشی مرزی( ) کوچکتر را می دهد.در نهایت یک نسبت معکوس بین نسبت شعاع قوس به عرض جریان (داخل متن موجود می باشد) وتنش برشی ( ) وجود دارد.

تنش برشی مرزی ،بازه قوس دار، کف قلوه سنگی، متوسط عمق نسبی جریان