حمیدرضا زراعت پیشه - مدرس گروه معماری ، دانشکده فنی مهندسی شیراز (شهید باهنر)
حمیدرضا شیبانی - دانشجوی کارشناسی معماری ، دانشکده فنی مهندسی شیراز (شهید باهنر)
سهیل وحدانی - دانشجوی کارشناسی معماری ، دانشکده فنی مهندسی شیراز (شهید باهنر)

محله های شهری را می توان کوچکترین واحدهای کالبدی و اجتماعی و حتی قومی در بدنه سنتی شهرهای ایران به شمار آورد. بدین توجه به مفاهیم نظری آن، محله ها مرزبندی فیزیکی مشخص ندارند. شهر ایرانی- اسلامی مفهومی است برای معرفی شهرهایی که از یک سو متأثر از فرهنگ و آموزه های دینی و ارزش های اسالمی و از سوی دیگر، دارای پشتوانه ای عظیم تاریخ و تمدن ایرانی است. بدین معنی که فضاهای شهری به عنوان یکی از ارکان هویت ساز شهرهای ایرانی در طول سالیان متوالی تحت تأثیر آموزه ها و الگوهای فکری و هنری اسلام شکل گرفته اند. در عصر نوین با تغییر و تحول در عرصه شهرسازی فرآیند طراحی و خلق فضاهای شهری به افول گرایش پیدا کرده است. برای داشتن شهرهایی مطلوب نگاه به گذشته شهرهای ایران ضروری است گذشته میراث ارزشمندی است که در واقع صورت ظاهری و کالبدی فرهنگ ماست و منظور از حفظ گذشته، درک مفهومی معنا و محتوا و ارزش های آن و انتقال دادن آن و انتقال دادن آن به آینده است چرا که برای خلق آینده ای ریشه دار، بهادادن به گذشته ستودنی ما، ضروری است. در این مقاله ضمن توجه به مفهوم فضاهای شهری و ویژگی های آن به بررسی فضاهای شهری شهرهای ایران در گذشته و وضعیت حال حاضر آنها پرداخته می شود. این مقاله به صورت توصیفی- کاربردی نوشته شده و اطلاعات آن به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است.

شهرسازی ایرانی اسلامی، فضاهای شهری، هویت شهر