حسین نظم فر - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
فرامرز منتظر - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته آمایش شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

گسترش افقی شهر الگوی نسبتا جدیدی در سکونتگاههای انسانی است که گرد هم آمدن اتفاقی مساکن با تراکم کم و توسعه های نواری شکلتجاری ایجاد شده و معلول کاربرد وسیع اتومبیل است . و یا به گسترش شهر در اطراف و حاشیه شهرها و به سمت روستاها، یا در طول بزرگراه هاو یا گسترش بی برنامه و کنترل نشده در سطح شهر نیز گفته می شود . رشد افقی سریع شهرها به ویژه در شهرهای جهان سوم با دو نتیجه متضادروبه روست؛ فشار بر سرویسهای عمومی در مناطق حاشیه ای شهر و اینکه اصرار بر رشد افقی شهر در مناطق جدید، دولت را با مشکل تامینامکانات و تسهیلات عمومی در بافت های جدید پیرامونی روبه رو ساخته است. برهمین اساس هدف تحقیق حاضر، تبیین الگوی گسترش افقیشهر، علل و پیامدهای زیانبار آن، گونه های الگوی گسترش افقی شهر و پیشینه آن در ایران می باشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی ومبتنی بر بهره گیری از منابع معتبر داخلی و خارجی می باشد. عمدهترین متغیرهای این تحقیق شامل: مفهوم گسترش افقی شهر، علل ظهور آن،گونه شناسی الگوی گسترش افقی شهر، ابعاد، پیامدهای پراکنش شهری و پیشینه آن در ایران می باشد. نتایج تحقیق حاضر نشان میدهد کهعوامل مختلفی در الگوی گسترش افقی شهر موثر میباشد. الگوی گسترش افقی شهر پیامدهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و... دارد. تراکم، پیوستگی، تمرکز، مجموعه بندی، مرکزیت، هسته ای قطبی بودن، کاربری ترکیبی و مجاورت ابعاد هشت گانه گسترش افقی شهرمی باشند.

گسترش افقی شهر، علل گسترش افقی شهر، ابعاد گسترش افقی شهر