سحر حشمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب
نیلوفر بزرگ تبار - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب

تحوالت شهرسازی در ایاالت متحده، تابع ویژگی های خاص این کشور بوده است که اهم آنها عبارتند از: وجود نظام فدرالیسم، تسلط مالکیتخصوصی زمین، نقش اقتصاد آزاد، تسلط اتومبیل و حومه نشینی، تأثیر جنبش های سیاسی و اجتماعی و غیره. به طور کلی در نظام فدرال آمریکاارائه بخش مهمی از خدمات عمومی و رفاهی، به عهده دولت های ایالتی و محلی است و برنامه ریزی محلی به عنوان ابزاری ضروری برای پاسخگوییبه نیازهای مردم مطرح است. اصولاً اعتقاد به مشارکت همه نیروهای مؤثر در روند توسعه و عمران است. ویژگی برنامه ریزی آمریکایی محدودیتدر قدرت تصمیم گیری است، لذا تأیید طرحها و مقررات روندی قانونی است که برعهده نهادهای قانون گذار و منتخب مردم یعنی شوراها می باشدو اجرای مقررات شهرسازی برعهده اداره شهرسازی دولت محلی است. عناوین ارگان هایی که در مورد مسائل مربوط به برنامه ریزی و منطقه بندیصاحب اختیاراند در هر ایالت ممکن است با دیگری متفاوت باشد و الگوهای مختلفی برای اداره شهرها در نظام مدیریت شهری وجود دارد.این مقاله مروری است برمفهوم تراکم ساختمانی وبررسی اسناد و ضوابط و مقررات مصوب تهران، در طی سال های گذ شته اگر چه موضوعتراکم به شکل های مختلف مورد بحث وبررسی قرار گرفته است، به نظرمی رسد باتوجه به تصویب وابلاغ طرح تفصیلی شهر تهران ، نیازبهبازنگری درتعریف ونحوه به کارگیری این مبحث درطرح یا وسیاست گذاری های شهرسازانه وجود دارد .تا بر تاثیر تراکم ساختمانی به عنوان یکیازمهمترین ابزارهای شهر سازی،به بعد کالبدی مسکن وکیفیت محیطی وتعاملات اجتماعی ومشکلات ناشی ازآن بیش ازقبل، پرداخته شود .پس باید نگاهی به این پروسه تا مقطع حاضر داشت . تراکم مهمترین دستاورد قرن حاضردرتوسعه شهری، توجه به حقوق شهروندی و زوایایکیفی دراین باره است .مهمترین عوامل عقب ماند گی کلانشهری مانند تهران وفا صله روزافزون آن ازشا خص های جهانی توسعه شهری تسلطنگرش کمی به توسعه، در دوران متمادی درسطو ح مختلف برنامه ریزی و مدیریت شهری و فقدان دستور کارقانونی و رسمی در توسعه شهریمداخله غیر متخصصانه، مانند فروش مازاد تراکم وساخت وسازهای بی رویه وبدون برنامه بخصوص دربخش مسکن، درسطح کلانشهر تهران، وسایرشهرهای بزرگ ایران،که بدون توجه به تنوع و تفاوت در اراضی شهری و صرفا برای کسب درآمدشهرداری و تامین سودمعدودی سرمایهگذار رخ داده است، موجب تنزل کیفیت محیط شهری وناپایداری درزمینه ایمنی،سلامت ورفاه شهروندان وعرصه ها ی زیست محیطی شدهاست . طی این مقاله ابتدا به تعریف اجمالی تراکم ساختمانی و تعاریف و مفاهیم مرتبط با آن پرداخته شده است . سپس به عنوان نمونه ای ازیک طرح برنامه ریزی شده، آیین نامه منطقه بندی در شهر نیویورک معرفی و طیمقایسه تطبیقی با قوانین و مقررات مصوب تهران در زمینهتراکم ساختمانی مسکن، نتیجه ای در رابطه با لزوم تدوین قوانین ومقررات متناسب و معیارهای مؤثر بر آن حا صل خواهید گردید.

تراکم ساختمانی،طراحی شهری ، ، برنامه ریزی شهری نیویورک،برنامه ریزی شهری تهران