تحلیل تطبیقی بناهای شهر ابرکوه با تأکید بر ویژگی های معماری معاصر

امروزه در شهر ابرکوه چند صد بنای شاخص تاریخی وجود دارد، بررسی ها نشان می دهد تاکنون با وجود نقش، تنوع و ویژگی های خاص، مطالعات کاملی درباره آنها صورت نگرفته است، اما به واسطه وجود نمونه های با ارزش از دوره های مختلف تاریخی بررسی این بناها ضروری است. در مقاله پیشرو ضمن بررسی معماری معاصر ابرکوه؛ به شناخت عوامل تأثیرگذار، مبانی نظری، ویژگی های معماری معاصر و تحلیل اندیشه ها در هر دوره از معماری معاصر ابرکوه پرداخته می شود. معماری معاصر به سه بخش تقسیم شده است که عبارتند از عصر قاجاریه، پهلوی و عصر جمهوری. روش تحقیق «استدلالی و تحلیلی» می باشد. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد؛ در عصر سنت ایده و شکل ساختمان در معماری ایران مشخص و معین بود و معمار به تبعیت از نظام فکری و اصول شکلی و اجرایی که میراث گذشته بود، می اندیشیده و بنا می کرده، ولی از اواسط قاجار معماری ایران به دلیل ارتباط با جهان غرب با یک دوگانگی روبرو شد. زیرا نتوانسته پیوندهای شکلی کاربردی معنوی اش را با گذشته یک باره از میان بردارد و اندیشه های جدید و سامان یافته را جایگزین نماید و این سبب ایجاد دگرگونی بسیاری در حوزه معماری ابرکوه گردید. به ویژه در عصر پهلوی این نفوذ از نظر نوع مصالح، شیوه اجرا، اندیشه و مبانی و ... بسیار فراگیر و گسترده می شود و در عصر جمهوری اسلامی همانطور که در مقاله پیشرو نیز بررسی شده همچنان این دوگانگی وجود دارد. ولی در کل معماری معاصر در ابرکوه همه جا و یکسره با پشتوانه علمی و تجربی خود قطع رابطه نکرده و برخی خصایل دیرینه اش را تداوم بخشیده است.

Keywords:

معماری , ابرکوه , مبانی نظری , قاجاریه , پهلوی , جمهوری