حسین شریفان - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
بیژن قهرمان - دانشیارگروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد

بهینه سازی الگوی کشت در کشاورزی یکی از مهمترین فنونی است که در مدیریت و برنامه ریزی میتواند نقش مهمی را بر عهده داشته باشد. بهینه سازی در این تحقیق عبارتست از: استفاده بهینه از پتانسیلهای موجود جهت رسیدن به اهداف اقتصادی و کشاورزی، بطوریکه از حداقل امکانات بتوان حداکثر درآمد را کسب نمود. از سوی دیگر با توجه به هدف اصلی که بررسی تأثیر پتانسیل آب در بهینهسازی الگوی کشت بود، در مناصق جنوبی، میانی و شمالی به ترتیب مزارع لاله باغ، مزرعه نمونه و قازانقایه با مشخصات متفاوت و بعنوان الگویی از مزارع استان گلستان انتخاب شدند. در این تحقیق پس از جمع آوری اطلاعات مورد نیاز مربوط به هریک از مزارع مورد نظر، تابع هدف (حداکثر سازی درآمد خالص) و یکسری قیود مرتبط با آن تعریف شده و با نرم افزار lingo-8 بهینهسازی انجام شد. بطوریکه در این بهینه سازی نتایجی حاصل گردید: در حالت استحصال 100 درصدی از پتانسیل آبی در منطقه جنوبی محصولات سیب زمینی و کلزا و ذرت علوفه ای و در منطقه میانی محصولات یونجه وبرنج و در منطقه شمالی محصولات کلزا و هندوانه انتخاب شدند. در حالیکه اگر استحصال آب کمتر از 100 درصد می شد، الگوی کشت در هر یک از مناطق مورد نظر تغییر مییافت. همچنین با افزایش برداشت آب از مخزن، درآمد حاصل از رعایت الگوی بهینه سیر صعودی داشت. لیکن شیب این افزایش بازاء درصدهای مختلف با یکدیگر متفاوت بود.

بهینه سازی،لینگو، الگوی کشت، پتانسیل آبی ، گلستان