واکاوی مفهوم خاطره جمعی در فضاهای شهری ( مجموعه های زیستی و تفریحی )

مجموعه های زیستی و مجوعه های تفریحی، سرشار از خاطراتی است که در ذهن ساکنان و همچنین مسافران، جایگاهی همیشه ماندنی دارند. خاطراتی که گاه فردی اند و از جایگاه مهمی در بیوگرافی فرد برخوردارند و گاه، جمعی و در میان همه شهروندان و اعضای جامعه، مشترک هستند. خاطراتی از گذشته های مشترک که پیوندی ناگسستنی با هویت جمعی افراد و هویت مکانی پیدا می کنند. خاطره زدایی و انقطاع از گذشته در دنیای مدرن موجب شده است تا در قرن معاصر، برخی از این خاطره های مشترک مورد بی اعتنایی قرار گرفته و مکان های خاطره انگیز و تفریحی از میان رفته یا دچار دگرگونی های اساسی گردند؛ که نمونه آن در فضاهای شهری کشورمان، فراوان به چشم می خورد. این مقاله در روشی توصیفی- تحلیلی حس مکان، هویت و خاطره را بازتعریف کرده و این سه مفهوم را مترادف هم می داند. ضمن بررسی مفهوم فضاهای شهری وخاطرات جمعی، رابطه خاطرات جمعی با مکان و فضاهای شهری را بیان می کند و در آخر از معیارهای سنجش امکان شکل گیری، ثبت و انتقال خاطرات جمعی در شهر سخن به میان آورده و به این نتیجه می رسد که معیارهای غیرکالبدی ( امنیت اجتماعی، حفظ نام ها، برگزاری مراسم، وقوع رویدادهای تاریخی و جایگاه شهر در ادبیات و سینما ) در ایجاد حس تعلق به مکان و بوجود آوردن خاطره، بیش از عوامل کالبدی ( وجود فضاهای عمومی و حفظ بناها و محله های تاریخی ) در شکل گیری و ثبت خاطرات جمعی در مجموعه های زیستی و تفریحی موثرند.

Keywords:

حس تعلق , هویت , خاطره جمعی , فضای شهری , مجموعه زیستی و تفریحی