سامان امینی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس

به نظر می رسد امروزه بسیاری از مردم، در نقاط مختلف جهان، این احساس را دارند که هر مکان باید شخصیت خاص خود را داشته باشد که آن را از جاهای دیگر متمایز کند. رایج ترین کلمه برای این شخصیت خاص، هویت است. نمی توان گفت جستجوی گسترده برای هویت محلی و منطقه ای مناسب، فقط به عنوان یک نکته ی خوب مسئله ساز و اینکه از نظر متفکران طراحی هیچ کمبودی نداشته باشد، دیده می شود؛ بلکه می تواند واجد جنبه های منفی نیز باشد. اما آنها بهانه ای برای رد ارتباط هویت مکان در طراحی نیست. در واقع ترکیب بی پروا و بسیار جالب این تمایلات گسترده و خطر ذاتی آن باعث هویت مکانی می شود، و دقیقا به همین دلیل ضروری است که باید بحث پیامدهای آن به صورت عملی در طراحی در نظر گرفته شود و از خطرات آن اجتناب شود. در این پژوهش،هدف این است که بحث عملی این موضوع را در معماری، برنامه ریزی شهری و طراحی شهری مورد بررسی قرار دهیم. سوال اصلی در رابطه ی بین هویت مکانی و تصویر ذهنی متمرکز شده و به اثبات این فرضیه ها می پردازد که نخست به نظر می رسد انتخاب مناظر فرهنگی توسط افراد یک جامعه به عنوان منابع کلیدی تصاویر ذهنی، در فرآیند ساخت هویت مکانی نقش دارند. در ثانی به نظر می رسد انتخاب تصاویر ذهنی در جوامع چند فرهنگی امروز در گرو تصاویر مشترک در قالب فرا فرهنگ هاست.در نهایت با اثبات فرضیه ها به این نتیجه می رسیم که، بهترین راه برای توسعه ی یک رویکرد خوب و سازمان یافته که در مسائل طراحی دخیل باشد، ایجاد هویت مکانی مثبت، مبتنی بر انتخاب تصاویر ذهنی مشترک جوامع در قالب فرافرهنگ هاست، بنابراین از طریق عمق دادن به طراحی خلاقانه می توان به این مسئله عمل کرد.

هویت مکان، مناظر فرهنگی، تصور ذهنی جوامع، فرا فرهنگ