مهسا سادات نقوی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت ا... آملی
سیده زهرا سجادیان مرزبالی - دانشجوی کارشناسی معماری دانشگاه طبری بابل
رضا اکبرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد محمودآباد
حسن عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران دانشگاه آزاد اسلامی واحد محمودآباد

خانه های تاریخی در شهرها نشان دهنده شیوه زندگی و تفکر انسان ها در زمان های مختلف هستند، بناهای تاریخی که در معرض نابودی هستند و باید برای احیای آنها تدبیری اندیشید که با ارج نهادن به این بناها در واقع هویت خود و شهرهایمان را حفظ کرده ایم.با گشتی در بافت تاریخی گرگان با تنوعی از جزئیات معماری در فرم و حجم و فضاهای داخلی روبرو می شویم که به جرات می توان گفت بخشی از تاریخ این سرزمین است از این رو در این مقاله سعی شده با انتخاب نمونه هایی از دوره قاجار، پهلوی و معاصر به گونه شناسی خانه های مسکونی از دیدگاه اقلیمی و شکلی بپردازیم و از آنجا که در گذشته فضاهای معماری در هر اقلیم تحت تاثیر محیط و فرهنگ قرار داشته اند در تلاشیم تا چگونگی انطباق بناهای مسکونی این منطقه را با اقلیم و فرهنگ و تاریخ دریابیم. اطلاعات این مقاله به صورت اسنادی و میدانی جمع آوری شده و ویژگی های چند نمونه از پلان های مسکونی دوره قاجار و پهلوی که واجد ارزشهای تاریخی هستند شناسایی شده تا از اصول به کار رفته در آنها و تغیرات به وجود آمده در دوره های مختلف آگاه شویم و در نهایت با دسته بندی و مشخص کردن الگوهای معماری آنها تلاشی در جهت حفظ و صیانت این روایتگران تاریخ داشته باشیم.

بافت تاریخی گرگان، گونه شناسی معماری، فضاهای مسکونی، معماری قاجار، معماری پهلوی، معماری معاصر