ابراهیم ونکی فراهانی - کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
محمدعلی شاهی آشتیانی - دانشیار، دانشگاه صنعتی مالک اشتر

خرابی عملگر در سیستم های کنترل ممکن است باعث از بین رفتن کارایی و عملکرد سیستم شده و یا حتی باعث ناپایداری حلقه بسته نیز شود. برای ایمنی و قابلیت اطمینان سیستم، این قبیل خرابی های عملگر باید به طور مطلوب با سیستم سازگار شوند. ازآنجایی که کنترل تطبیقی توانایی تطبیق سیستم به صورت پارامتری، ساختاری و نایقینی رفتاری را دارا می باشد می تواند انتخاب مناسبی برای پیاده سازی طرح های جبران خرابی عملگر را بدون داشتن اطلاعات صریحی از رخداد خرابی و مقدار آن داشته باشد. لذا در این مقاله با استفاده از ساختار کنترل تطبیقی مستقیم مدل مرجع، یک سیستم کنترل تحمل پذیر خطا برای سیستم های خطی در حضور خطاهای عملگر و اغتشاش های خارجی ارائه می گردد. از مزایای روش پیشنهادی، عدم نیاز آن به سیستم آشکارساز و عیب یاب خطا می باشد که باعث تسهیل در تحلیل و پیاده سازی سیستم مذکور می گردد. ضمن اینکه قابلیت مواجهه با خطاهای کلی از جمله چسبندگی را داراست که به ندرت در تحقیقات علمی دیگر بررسی گشته است. ضمن اینکه مسئله ردیابی حالت را برای سیستم های خطی تغییرناپذیر بازمان با خرابی های کلی و جزئی عملگر موردبررسی قرار داده و با استفاده از طراحی فیدبک حالت توان جبران سازی کنترل کننده طراحی شده را با استفاده از مدل خطی سازی شده هواپیمای بوئینگ 747 مورد ارزیابی قرار می دهد. درنهایت نتایج شبیه سازی های چند سناریوی مختلف پایداری و عملکرد ردیابی طرح جبران سازی تطبیقی عیب عملگری پیشنهادی را تائید می نماید.

عیب، کنترل تحمل پذیر عیب، کنترل تطبیقی مدل مرجع، معادلات حرکت عرضی؛