علیرضا حسنی - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
امیرحسین خطیب زاده - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان

ولایت قهری از جمله احکام امضایی و عقلایی شارع مقدس است. به عبارتی چون شارع مقدس در آن زمان تنها طریق رعایت مصلحت طفل را از پدرو جد پدری میسر میدیده است و به علاوه اداره امور مالی و نکاح طفل تنها از طریق این دو مصداق عدالت به شمار میرفته است لذا شارع مقدس آن را امضا کرده است قانون مدنی ایران نیز از فقه امامیه پیروی نموده و ولایت قهری را منحصر به پدر و جد پدری دانسته است حال آنکه در عصر حاضر با از بین رفتن خانواده های پدر سالار و جایگزینی خانواده هلای هسته ای و بالا رفتن سطح تحصیلات و قابلیت های مادران در امور صغار خویش به نظر میرسد باید تغیراتی در قانون مدنی صورت گیرد خصوصا اینکه در فقه نیز به موردی که مستند به روایات و احادیث معتبر باشد در منع ولایت مادر بر نمیخوریم و ظاهر در اباحه است. به علاوه با تمسک به عمومات دلایل ولایت میتوان این نهاد را برای مادر نیز جعل نمود و دلایلی بر نفوق این دلالت بر ولایت جد پدری پس از پدر نیز توسط برخی فقهای معاصر ارائه شده است که اگر مسئله نفوق را نپذیریم دست کم باید هم عرض بودن ولایت مادر و جد پدر بعد از پدر تایید نماییم.

ولایت. ولی قهری . قیومیت . حضانت. قیم. وصی. طفولیت. تربیت