مجید صفری - حقوق خصوصی- دانشجوی کارشناسی دانشگاه پیام نور - کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی – مدرس حوزه و دانشگاه
محمدامین ملکی - استادراهنما- مدرس دانشگاه تهران
محمود صفری - استاد مشاور- عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی همدان

هدف از مقاله ای که پیش روی شماست ((بررسی تاثیرتعمیم واژگان نشر بر اجتهاد مساله کتبضاله)) می باشدکه تحقیقی است توصیفی و به روش کتابخانه ای و فیش برداری انجام گرفته و به دنبال پاسخبه این سئوال است که فقه امامیه چه راه حل هایی را در رابطه با اجتهاد کتب ضاله امروزی ارائه داده است؟ لذااین مقاله برای فهم آسان تر موضوع معادل سازی واژگان کتب ضاله آمده و به مفهوم شناسی و ارائه نظریاتبرخی از فقهای شیعه پرداخته شده است . مبانی فقهی برخی از قوانین مطبوعاتی در این مقاله بیان شده است.براساس فرضیه های تحقیق ادله حرمت نشر کتب ضلال از کفایت لازم برخوردار است و فقه پویای امامیه بااستفاده ازاصول و قواعد فقهی آن ، مطلق بودن مصادیق و احکام کتب ضاله را بیان می دارد و امکان یافتنراه های جدید را مقید ننموده است .و هرچه و هرکس حتی علماء نیز در صورت تخلف ضاله مورد نکوهشمی باشند . همچنین بهتر است مبانی حقوقی مطبوعات جمهوری اسلامی ایران در بخش محتوایی با حکم کتبضاله و قواعد فقهی مرتبط با آن مطابقت داشته باشدنه بر اساس حقوق نانوشته غرب چینش گردند.لذا تعمیممفهوم کتب ضاله به هر آنچه موجب گمراهی است درمبانی حقوق مطبوعات امکان پذیر است و امکانپاسخگویی بهتر به شبهات اعتقادی ، اخلاقی و احکامی که در مطبوعات و نشر وجود دارد، را بدنبال دارد .تائید حکم یعنی حرمت در صورت گمراهی همه یا اغلب مخاطبین و رسیدن به مرتبه شدیده ضلالت یکی ازنتایج این تحقیق می باشد. همچنین ارتباط معناداری بین نظر و رفتار علماء سوء با کتب ضاله و حقوقمطبوعات وجود دارد.

حکم ، واژگان نشر، کتب ضلال، مطبوعات